Kategori: Yaşar Ürük – Notlar

Evlerimize kapanarak yaşadığımız Bayram nedeniyle bu kez bir bayram öyküsü paylaşmak istiyorum. Kahramanımız da geleneksel müziğimizin değerli bestekârlarından Giriftzen Asım Bey. Günümüzde çok az kişi tarafından çalınan Girift, neye çok benzer bir çalgıdır. Ancak neyden farklı özelliklere sahiptir. Kısa uzunlukta bir çalgı olan ve neyden daha bas karakterli bir sese sahip olan bu çalgıda neyde…

Günümüzde, biraz da yanlış olarak ve geneli kastedilerek “Kemeraltı” olarak anılan Tarihi Çarşı Bölgesi, yaşayan bir organizma gibi, çok sayıda küçük boyutlu çarşı bölgelerinden oluşmaktadır. Buna yakın oranda önem taşıyan ikinci çarşı bölgesi de 1922 yangını öncesi Frenk Sokağı ve çevresinde görülmektedir. Bu bölgelerin bir bölümü doğrudan barındırdıkları esnafın iş alanını yansıtan adlara “çarşı” takısı…

17. Yüzyıl’dan başlayarak 20. Yüzyıl’a kadar geçen üçyüz yıllık zaman içinde İzmir’e sayısız gezgin gelmiş ve bunların büyük bölümü dönüşlerinde gezi anılarını yayımlamışlardır. Bu gezginlerin büyük bölümü özellikle Antik Çağ tarihi, arkeoloji, coğrafya meraklısı varlıklı kişilerdir. Bulundukları ülkelerden Levant’a yani Doğu Akdeniz havzasına yaptıkları ve Yunanistan, Türkiye, Orta Doğu ve Mısır’ı kapsayan gezilerde İzmir şehri…

Ne zamandır İzmir’deki çikolata renkli hemşehrilerimiz ile ilgili bir şeyler yazmayı düşünüyordum. Şimdilerde sayıları azaldı ama benim çocukluğumda bir hayli çoktular. Geçenlerde değerli bir araştırmacı dost ile bir sohbet sırasında Börklüce Mustafa’nın, Karaburun Yarımadası’ndaki köyünün Karareis olduğundan söz açıldı. O köyün de bu adı Börklüce’nin koyu tenli biri olması nedeniyle aldığını söyleyince, değerli dostum da…

İzmir hakkında verdiğim konferanslar ya da dostlar arasındaki söyleşilerde zaman zaman Kantar Karakolu’nun adı geçer. O konuşmalarda çoğu İzmirli dostun Pasaport’taki karakoldan dolayı, o bölgenin eski adının da “Kantar” olduğunu sandığına tanık olmuşumdur. Bu nedenle bu yazıda tarihi Kantar semtinden ve o semt ile günümüzdeki yerinin hiç ilgisi olmayan Kantar Karakolu’nun adını nereden aldığını anlatmaya…

İzmir Körfezi’nde bir buçuk yüzyıla yaklaşan düzenli Körfez vapurları ile yolcu taşınması işinde zaman zaman çeşitli kazalar yaşanır. Bunlardan bir tanesi “facia” sayılabilecek boyuttadır. Bu yazıda Körfez vapurları kazalarından söz etmeye çalıştık. Günümüze kadar geçen uzun zaman içinde Körfez vapurları bir hayli kazaya neden olmuştur. Bu vapurların başında “Gülbahçe”, “Girit”, “Göztepe” ve “Efes” vapurları birçok…

İzmir Hakkında Notlar’da bir kez daha Basmane’ye döndük… Basmane gizemli geçmişinin sırlarını araladıkça da dönmeye devam edeceğiz. Bu kez gündem konumuz semtin simge yapılarından olan Taşrakapı ya da çoğunluğun bildiği adla Çorakkapı Camisi… Bu güzel camimizin “Gazi” olduğunu biliyor muydunuz? Sanırım bu yazıyı okuyanlar buna rahatlıkla hayır diyeceklerdir. O zaman bize de bu önemli bilgiyi…

Üç yıl üç ay üç hafta ve üç gün süren, İzmir’e büyük acılar yaşatan Yunan işgalinin nedeni olarak gösterilen birçok gerçeğin yanında, pek bilinmeyen bir neden daha vardır ve bana göre en önemlisidir. Yunanistan’ı, Küçük Asya felaketine sürükleyen bir numaralı kişi olan dönemin İngiltere Başbakanı Lloyd Georg’un bu ısrarının arkasında bir kadına duyduğu aşkın bulunduğunu…

Kırk sekiz yıldır aralıksız sürdürdüğüm, İzmir şehrini araştırma çalışmalarında zaman zaman karşılaştığım sürprizler bana güzel anlar yaşatırlar. Bu konuda da yaşadığım büyük bir sürpriz, Basmane ile ilgili ilk yazımın konusunun beklenmedik şekilde rota değiştirmesine neden oldu. Aylar önce, tarihi Kemer köprüsüne, bir fotoğraf çekimi için gitmem gerekti. Gümrük önünde ilk gelecek boş taksiyi çevirmeye hazırlanırken,…

Yapımına, Sultan II. Mahmud’un 15 Haziran 1826 tarihinde Yeniçeri ocağını kaldırıp, Asakir-i Mansure-i Muhammediye adlı modern askeri örgütlenmeyi kurduğu aşamada bizzat padişah emri ile görevlendirilen İzmir Muhafızı Kelami Hasan Paşa, şehrin mimarlarından ve mühendis halifesi Mahmut Efendi ve kadı efendinin ön çalışmaları sonucu başlanır. Şehirde bu iş için uygun büyüklükte bir alan olmadığı için deniz…

Ege’nin dünyaca değerli ürünü incir ticaretinde mevsimin ilk ürünlerinin şehre getirilmesi 19. Yüzyıl ortalarından itibaren etkinliklerle ve bir bayram havasında kutlanmaktadır. Bu alışkanlık 1880’li yıllardan itibaren bir gelenek halini alır ve İncir Bayramı adıyla, her yıl Ağustos ayının ortalarında, çeşitli etkinlik ve eğlencelerle kutlanmaya başlanır.  İncir, üretimden ihracatına kadar olan süreçte pek çok iş kolu…

Ülkemiz sinema tarihi açısından oldukça önemli bir yere sahip olan İzmir şehrinde Cumhuriyet öncesinde Rıhtım’dan Beyler Sokağı’na, Karşıyaka’dan Irgatpazarı’na kadar çok sayıda sinema salonu olduğu görülmektedir. Bunlardan biri de o günlerde söylenen adıyla Kokaryalı’daki Merkez Sineması’dır. Mithatpaşa Caddesi ile sahil arasında yer alan bu ahşap sinemanın sahibi İzmir’in hayırseverliği ile de tanınan iş insanlarından Hocazade…