Tekatu

19. Yüzyıl’ın ortasında İzmir – Aydın demiryolu ve arkasından İzmir – Kasaba (Turgutlu) demiryolu hatlarının kurulması nedeniyle tarımsal ağırlıklı yük ve insan taşımacılığı yerini demiryolu taşımacılığına bıraktı. İzmir- Aydın, arkasından İzmir – Kasaba demiryolu hatlarının devreye girmesiyle hayvan gücüyle yapılan taşımacılıkta gerileme olsa da, bu geleneksel taşımacılık 20. yüzyılın başlarına kadar devam etti…

19. Yüzyıl’ın ortalarında kurulan demiryolu hatları tarımsal yönden zengin olan bölgeleri İzmir’e bağlamakla kalmadı, yeni tren istasyonlarının kurulmasına neden oldu… Alsancak – Aydın, İzmir – Kasaba demiryolu tren hatlarının kesiştiği “istavroz” denilen, Cumhuriyet döneminde adı Hilal olarak değiştirilen istasyona demiryolu çalışanları, Osmanlıca’da “kesişme” anlamın gelen “tekatu” dediler…

Basmane ve Alsancak garlarından kalkan trenlerin buluştuğu kesişme noktasının dünya demiryoları içerisindeki önemi sayılarının az olmasından kaynaklanır ve adları literatürde “elmas kavşak “diye geçer… Birbiriyle kesiştiği için geçişleri özel kontrollü sinyallerle yapılan elmas kavşaklar, dünyada sadece İngiltere, Batı Hindistan, ABD’nin California eyaletinin Calton şehrinde bulunmaktadır.

Özellikle buharlı trenle nostaljik gezi yapan demiryolu sevdalılarının bu kavşak üzerinden geçerken heyacan ve coşku yaşadıklarını biliyoruz… Henüz kent insanı tarafından öyküsü bilinmeyen elmas kavşak “tekatu” İzmir’in zenginliğidir…



(Fotoğraflar: Esra Tolga)

***


En başarılı belediye başkanlarımızın yönettiği İzmir’de, kaderine terk edilmiş Cumhuriyet Çeşmesi yaşanan olayları özetler gibi… Cumhuriyet Bayramımız kutlu olsun…

Related Images: