Kültür Turizm Bakanlığı, 2022 yılı Kasım ayından başlayarak oda/yatak kapasitesine bakılmaksızın faaliyet gösteren, kamu misafirhaneleri dışındaki tüm konaklama tesislerinin 1. Aşama “Sürdürülebilir Turizm Sertifikası”nı (GSTC Belgesi) almasını zorunlu kılıyor. Konaklama işletmeleri, Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı’nın web sayfasında belirtilen koşullarda ve yetkilendirilmiş firmalar aracılığıyla 31 Aralık 2023 tarihine kadar bu belgeyi almak zorunda.
Toplamda üç aşama ve 42 kriteri yerine getiren işletmeler üçüncü aşama belgesi olan “Üç Yaprak”la ödüllendiriliyor. İzmir ve çevresindeki ilçelerin konaklama tesislerinde tek, iki ve üç yapraklı çok sayıda işletme bulunuyor. Kültür Turizm Bakanlığı’nın web sitesinde belgeyi alan işletmeler duyuruluyor. Alınması zor olsa da bu belgenin yerelde toplum için, hem sosyal hem ekonomik çok sayıda fayda sağlaması hedeflenmiş. Bunlardan biri de yerel mutfağı yaşatmak, işletmelerin mal ve hizmet satın alırken yöresel tedarikçileri tercih etmesini sağlamak.
Sertifikanın kriterlerini yerine getirerek “üç yapraklı” belgeyi alan işletmelerden biri de Çeşme’deki Boyalık Beach Hotel. Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) ile Çeşme Turistik Otelciler Birliği’nin (ÇEŞTOB) Başkan Yardımcısı Orhan Belge, “Her şeyden önce bu tür belgelerin hem işletme hem tüketici için motive edici ve güven verici bir yönü var” diyor. Söz konusu sertifikanın yurt dışı rezervasyon sitelerinin yanı sıra acenteler için ayrı bir segment olarak değerlendirildiğine dikkat çeken Belge, acenteler ve müşteriler için “tercih edilebilirlik” noktasında önemli olduğunu söylüyor.
Sertifikanın gastronomi turizmini desteklediğine değinen Boyalık Beach Hotel Genel Mürdürü Orhan Belge, “Biz Çeşme Ot Festivali sırasında gelen konuklarımız için mutfağımıza yöresel otlarımızı koymaya başlamıştık. Geleneksel yemeklerimiz ise açık büfemizde her zaman yer alıyordu. Ama otlar özellikle çok ilgi çekti. Böylece sürdürülebilir turizmin kriterlerinden birini kendiliğinden yerine getirmeye başlamış olduk” bilgisini veriyor. “Bu belge sadece geleneksel mutfağı yaşatmıyor, çok sayıda kriterleri var” diyen Belge, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Otel içinde yöresel ürünleri örneğin Çeşme Sakızı’nı, şarabını satabiliyorsunuz. Satın almalarda yerel işletmeleri tercih ediyorsunuz. Yerel istihdama destek oluyorsunuz. Adil çalışma sistemi uyguluyorsunuz. Örneğin bizim bölgemiz için termal kullanımını teşvik ediyor. İşletmeyi enerji tasarrufuna yöneltiyor. Sizi daha iyisini yapmak için sürekli motive eden bir sistem özetle. Bu tip belgelerin kısa vadede bir sonucu olmaz. Ama uzun vadede yarattığı motivasyon ve otokontrol gerçekten çok etkili. Büyük emek vererek aldığınız ve çıtayı yükselten her belge, ekibinizle birlikte sizi bir sonraki hedefe kilitliyor. Ekibimizin büyük emeği var bu belgelerin alınmasında. Ve bu belgenin her yıl yenilenmesi gerekiyor ki bu da sürdürülebilirlik sağlıyor zaten.”
***
Selluka Belgeli işletmeler “güvenli gıda”yı işaret ediyor
Tarihi Kemeraltı yenileme alanı içinde bulunan “lokanta/restoran”, “ayaküstü lezzetler” ve “gıda ürünleri satan” işletmelere verilen Selluka Belgesi, hem İzmirlilere hem de kent dışından gelen konuklara “hijyen kurallarına uygun” güvenilir bir mekanda yeme içme olanağı sunuyor. Adı İzmir’le özdeşleşmiş, geçmiş zaman bahçelerinin unutulmaz mis kokulu çiçeği Selluka’yı da yeniden kent gündemine getiren bu özel belgeyi alabilmek için, gıda sektöründe hizmet veren işletmelerin yöresel lezzet, servis kalitesi, memnuniyet ve gastronomik değerler gibi kriterleri aşabilmesi gerekiyor.
Selluka belgesinin gıda işletmelerimiz için bir teşvik, motive edici bir belge olduğunun altını çizen İzmir İl Kültür Turizm Müdür Yardımcısı Kaan Erge, şu “görüşleri dile getiriyor:
“UNESCO kalıcı listesine girmek için çalışmaların yoğun bir şekilde sürdüğü Kemeraltı bölgesi, bu belge uygulaması için seçtiğimiz pilot bölge. Kriterlere uygun bir şekilde geleneksel mutfağımızı yaşatan restoranlarımızı, tatlıcılarımızı ödüllendirdiğimiz bu belgeye ilişkin Rehberler Odası’nı da bilgilendiriyoruz. Bu tesisler aynı zamanda gastronomi rehberlerinde lezzetli, geleneksel ve güvenli gıdaya ulaşılabilecek yerler olarak görünüyor ve turistler de tercih ediyor. İşletmelerin ayakta kalması ve sürdürülebilir bir turizm işletmeciliği için çok önemli bir teşvik belgesi.”
İl Kültür Turizm Müdürlüğü’nün önerisiyle 2018 yılında çalışmaların başladığı, kriterlerin belirlendiği “Selluka Belgesi ve Plaketi” pilot bölge olarak seçilen Kemeraltı’nda faaliyet gösteren, 16 farklı kurumun denetlemesinden başarıyla geçmiş işletmelere veriliyor. Türk mutfağının lezzet, güvenilirlik ve memnuniyet verici özelliklerini taşımaya hak kazanan bu işletmeler, Türk mutfağı elçileri olarak ulusal ve uluslararası platformlarda tanıtılıyor, İzmir’in tanıtım dökümanlarında yer almaları sağlanıyor. “Selluka Belgesi”ni alan Kemeraltı’ndaki işletme sayısı sayısı bugün 17’ye çıkmış durumda.
Karadan: Turuncu Sertifika’dan önce aldık
Kemeraltı’nda “Selluka Belgesi” ve plaketini ilk alan işletmelerden Abacıoğlu Han’da hizmet veren “Boşnak Börekçisi Ayşa”nın sahibesi Ayşe Karadan bu belgenin tüketiciye güven verdiğini söylüyor. Pandemi döneminde İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin hijyen odaklı “Turuncu Sertifika”sını da aldıklarını söyleyen Karadan, bugün için Selluka Belgesi’nin güvenilir gıdanın simgesi olduğuna dikkat çekiyor:
“Bu belgeyi almak aslında oldukça zor. Yıl içinde belgenin kurulunda olan 16 kurumun temsilcileri bizleri haber vermeden denetliyor, puan veriyor. Yöresellik, hijyen, yemeklerin kalitesi, lezzeti, müşteri memnuniyeti kriterlerden bazısı. Kültür Bakanlığı İzmir’le ilgili yayımladığı reklamlarda bizlere de tanıtım desteği veriyor. Yabancı turistler geldiğinde yemek yiyecekleri gastronomi rotasında bizler de ‘güvenli işletmeler’ olarak yer alıyoruz. Bugünün ekonomik koşullarında, işine yatırım yapan, Kemeraltı’nda geleneksel Türk mutfağını yaşatmaya çalışan bizim gibi işletmeler için çok önemli bu destekler. Ayrıca esnafı da özendiren bir uygulama. Daha çok meslektaşımızın bu belgeyi almasını diliyorum.”
***
İzmir’de Selluka belgeli işletmeler
Acı Kahve, Ankara Dönercisi, Bolulu Hasan Usta Süt Tatlıları, Boşnak Börekçisi Ayşa, Elgani Ezmecizade, İpek Kafe Restaurant, Kurukahveci İlyas Gönen, L’agora Old Town Hotel & Bazaar, Meşhur Hisarönü Şambalicisi, Numan Pide, Sardine Balık Restaurant, Süt Çiçeği Süt Tatlıları, Şekercibaşı Ali Galip, Tarihi Kemeraltı Baharatçısı, Tarihi Kemeraltı Börekçisi, Tarihi Yudumla Şerbetçisi, Yolo Art & Lounge.
Selluka Belgesi Kemeraltı’nda çalışan baharatçıdan restorana, esnaf lokantasından kahveciye, börekçiden şekerciye, tatlıcıdan badem ezmeciye üç kategoride veriliyor. Aldıkları puana göre bir, iki ya da üç Selluka Belgesi alan işletmeler, bu belgeyi işletmelerin görünür bir yerine asarak tüketiciye “güvenilir bir işletme” olduğu mesajını da veriyor.
***
Selluka İzmir’in unutulmaz çiçeği
İzmirliler’in hafızalarında baş döndürücü kokusu ve renkleriyle yer alan unutulmaz Selluka çiçeğinin yeniden bahçelerde yeşermesi için çaba gösteren bir dernek de bulunuyor. Selluka Kültür, Sanat, Bilim ve Edebiyat Derneği Başkanı, sanatçı Pelin Uğur “Sellukalar sarsın bahçeleri” diyerek gönüllü bir çabayla yıl boyunca Selluka tohumlarını isteyenlere dağıtıyor, yetiştirilmesine ilişkin bilgileri paylaşıyor. İzmir sarmaşığı Selluka’nın yeniden kentin sembol çiçeği olması için çabalıyor.