9 Eylül 1922’de İzmir işgalden kurtarılmış, 10 Eylül-11 Ekim 1922 tarihleri arasında İtilaf Devletleri ile Ankara Hükümeti arasında çetin diplomatik temaslar yapılmıştı. Berliner Illustriert Zeitung Gazetesi’nin 24 Eylül 1922 tarihli sayısının kapağında Mustafa Kemal Paşa ve Refet Paşa birlikte görülmektedirler. Refet Paşa, 9 Ekim 1922 tarihinde İcra Vekilleri Heyeti (Bakanlar Kurulu) kararı ile TBMM Hükümeti ve Başkumandanlık adına Doğu Trakya’yı teslim almakla görevlendirilmişti.
11 Ekim 1922 Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalanmış, 14 Ekim 1922’de Yunan Hükümeti tarafından kabul edilmişti. 15 Ekim 1922’de Yunanlılar Doğu Trakya’yı da boşaltmaya başlamıştı. 19 Ekim 1922’de Ankara Hükümeti’nin temsilcisi Refet Paşa 100 jandarma ile İstanbul’a ulaşmış, 24 Aralık 1922 tarihine kadar görev yapmıştı.
18 Kasım 1922 tarihli Illustrated London News Gazetesi’nin 15. Sayfasında “Turkey: The Crux of the Near East Crisis: Constantinople, General Rafet Pasha and British Staff Officer Turkey General Rafet Pasha (Türkiye: Yakın Doğu Krizinin püf noktası: Konstantinopolis, Orgeneral Rafet Paşa ve İngiliz Kurmay Subayı – Türkiye Generali Rafet Paşa” başlıklı bir yazı yayınlanmıştı.
Illustrated London News Gazetesi’nin haberinde de görüldüğü gibi İstanbul’un ismi o yıllarda tüm dünyada “Konstantinopolis”, Osmanlı belgelerinde ise “Konstantiniyye” olarak geçiyordu. Türkiye Cumhuriyeti’ne kadar “İstanbul” adı kullanılmıyordu. Atatürk, 28 Mart 1930 tarihten sonra yurt dışından gelecek mektuplarda şehrin adı olarak “Konstantinopolis” yazılması durumunda mektupların iade edileceğini ilan ettikten sonra “İstanbul” ismi tüm dünyada kabul görmüştü.
Illustrated London News Gazetesi’nin haberindeki diğer çarpıcı ayrıntı Galata Kulesi’nin tepesinde sallanan İngiliz bayrağı ve kuleden İstanbul’u seyreden işgalci İngiliz askerleridir.
Illustrated London News Gazetesi’ndeki yazıda Refet Paşa’nın İstanbul’un işgalini ve kapitülasyonları kabul etmediği belirtilmişti. ”Ankara’daki Kemalist hükümetin temsilcisi Refet Paşa’nın Konstantinopolis’e gelişiyle Kemalistlerin sürekli artan küstah taleplerine ve müttefik otoriteye karşı düşmanlıklarına bağlı olarak şehirde artan bir gerginlik vardı. 11 Kasım’da Refet Paşa, Ankara’nın ikili bir kontrole izin vermeyeceğini bir kez daha açıkladı ve şehrin işgalci müttefik birlikler tarafından derhal tahliyesinde ısrar etti. Müttefik askerler ve Türk Polisi arasında sokak hadiseleri ve yer yer çatışmalar yaşandı.
12’sinde, çelişkili söylentiler sebebiyle yabancı nüfusun moralinin bozuk olduğu ve Konstantinopolis’ten kaçmak ya da kalıp normal hayata devam etme durumunun belirsiz olduğu söylendi. 13’ünde gelen raporlara göre Refet Paşa sadece yönetimi ele almakla kalmadı; Ankara meclisinin kanunlarınca kapitülasyonları da çiğniyordu. Refet Paşa’nın şu açıklamayı yaptığı aktarıldı:
“Türkler, yalnızca Türkler İstanbul’daki efendilerdir. Milliyetçi hükümet için müttefik işgal ordusu gibi bir şey söz konusu değildir; İstanbul’u işgal eden müttefiklerin hakları hiçbir zaman tanınmamıştır” .
6 Ekim 1923’te Şükrü Naili Paşa komutasındaki 3. Kolordu İstanbul’a girmiş, işgal resmen sonlanmış, tüm şehir Türk bayraklarıyla donatılmıştı. İşgal 4 yıl 10 ay 23 gün sürmüştür. Her yılın 6 Ekim’i böylece İstanbul’un kurtuluş günü olarak belirlenmiş ve kutlanmaya başlanmıştı. Herkese kutlu olsun.