Elimizde bulunan on ciltlik Evliya Çelebi Seyahatnamesinden Anadolu, Ortadoğu, Kafkasya ve Balkanlar’da her şehir kendi tarihini öğreniyor. Hemşehrim Evliya Çelebinin Seyahatname’sinden yaşadığımız İzmir şehriyle ilgili, oldukça ilginç bilgiler edindim.
Acaba İzmirdeki üniversitelerin, belediyeler ve sivil toplum kuruluşları 2011 Evliya Çelebi Yılıile ilgili neler planlıyor? Ne gibi etkinlikler düzenlemeyi düşünüyor? Şu ana kadar bu yönde bir haber, bir bilgi ulaşmadı bana.
Kütahyalı hemşehrimin doğum gününde; 25 Mart 2011 Cuma günü sabah Anafartalar Caddesi Keçeciler Çarşısı’ndaki Lüks Hamamı’nda yıkanmaya gideceğim. Daha sonrada bu hamama 500 metre uzaklıktaki Kemeraltı Şadırvan Camisi’nde Cuma namazı kılacağım.
Lüks Hamamı’na en son askere gitmeden önce, 1979 yılının Kasım ayında gitmiştim… Şadırvan Camisi’nde ise en son 1985 yılı yazında Cuma namazı kılmıştım. Cami içinde yer bulunmadığından sokakta, sıcağın altında ibadet edebilmiştim.Bu İzmir hamamı ve camisini 339 yıl önce dünyaca ünlü gezgin Evliya Çelebinin ziyaret ettiğini biliyor musunuz? Her iki eser de İzmirin kalbinde, benim çocukluk ve ilk gençlik yıllarımın geçtiği bölgede yer alırlar.
Bu iki eserin güneyinde ve yakınında yer alan Agora ören yerinde kamulaştırmalar yapıldı. Bu alanda kime ait olduğu kesin belli olmayan bir harabe yapının bir anı müzesi ve ziyaret yeri olmasına harıl harıl çalışılıyor. İzmirin şehreminleri bu işe kafa patlatırken, dünyaca tanınmış ve 20 ülkenin şehirlerinin tarihleri için baş kaynak kabul edilen Seyahatname’deki İzmirden günümüze ulaşmış Türk mimari yapılar niçin dikkatlerini çekmez?
İzmir’in Kültür ve Turizm Müdürlüğü UNESCO’nun 2011 yılını Evliya Çelebiyi Anma Yılı olduğunu bilmez mi?
Seyahatnamenin dokuzuncu cildinde İzmirden Büyük şehir, eski başkentlerden diye söz etmeye başlar ünlü gezgin, İzmir Kalesi’ni camilerini anlatır. Günümüzde Kemeraltı Çarşısında Şadırvan Camisi dediğimiz camiyi anlatırken, Adeta bir beyaz inciye benzeyen bu cami, aydınlık, ferah, çatısı kurşun ile örtülü, nurla dopdolu bir sanat eseridir der.
Yine çarşı içinde Karakadı Hamamını över. Karakadı Hamamı, 339 yıl sonrasında bile işlevini devam ettiren Basmane Keçeciler Çarşısı’nda yer alan Lüks Hamamı’dır.Acaba İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Konak Belediyesi’nin bu ünlü Türk gezginiyle ilgili ne gibi anma programları var? Bileniniz, duyanınız var mı?
Evliya Çelebi. geçen yıl Fransanın Strasburg kentindeki Avrupa Konseyi’nde düzenlenen bir sergide, Tarihe damga vuran 20 kişi arasında gösterilmiştir.
Günümüzde İzmirin turist broşürlerinde yabancılara şık görünmek adına Kadifekale için devamlı Pagos Tepesi diye yazılır durur. Aslında 339 yıl önce İzmiri anlatan Evliya Çelebi, burasını Kaydefe Kale diye isimlendirildiğini haber veriyor.
Günümüzdeki Kadifekale söyleyişinin bu Kaydefe Kale isminden geldiğini kaçımız biliriiz? Kaydefe, Anadoluda yerleşik Frigler’in ana tanrıçası Kibelenin sonraki yıllardaki aldığı yöresel ismi olsa gerek.
Tüm İzmirliler’e 2011 Evliya Çelebi Yılı’nda ünlü seyahatnamesinde yer alan İzmir bölümünü mutlaka okumalarını tavsiye ediyorum. 50 yıl boyunca dünyayı gezen Evliya Çelebi ile ilgili anma programlarının İzmirde de gerçekleşmesi hem Kütahya doğumlu olarak hem 40 yıllık İzmir yaşayanı olarak talep ediyorum.
Bir cevap yazın
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.