Gizemli “V” harfleri

İngiliz Presbiteryan papazı Tomas Smith, 1670 yılında geldiği İzmir’de gözlemlerini aktarırken “Şehrin duvarlarındaki her kare taşta büyük bir oyuk gözledim; Bu oyuk Roma harflerinden ‘V’ ye benziyordu. Bazı kişiler bu işaretin şehir için çok iyi işler yapmış olan İmparator Vespasiannus’un şerefine yapılmış olduğunu düşünüyorlar. Fakat bu şekil her zaman aynı değil, Kendi içinde çok çeşitlilik gösterdiğinden ben bunun duvar ustaları tarafından yapıldığını düşünüyorum. Bu duvarlardaki taşlar birbirlerine harçla tutturulmuş” diyor.

Oliferti Dapper, Hollandalı bir gezginin 1681 yılında Almanca’ya çevrilen kitabında “İzmir şehir surlarının inşa edildiği bütün taşlara Latin ‘V’ harfi oyulmuştu. Bu da İzmirliler’e bir çok iyilik yapan imparator Vespasian’ın baş harfi olsa gerek. Fakat her taştaki işaret aynı olmadığı ve bazen Yunan harfindeki T ye benzediği için bu işareti ustaların taşları birbirine daha iyi tutturmak amacıyla yaptığı düşünülebilir” diye söz ediyor.

Richard Pococke (1701-1765) adlı İngiliz gezgini, “Denize doğru devam eden surlarda kötü çizilmiş çeşitli çizgiler ve ‘V’ harfleri olan çok iri taşlarla örülmüş duvar kalıntıları var. Şimdiye kadar birçok araştırmacı bu çizgilerin ne anlama geldiği üzerine oldukça kafa yordular. Bazıları ‘V’ harfinin Vespasiannus’un baş harfi olduğuna inanıyor, fakat bu işaretler duvarları örerken taşların nasıl döşeneceğine dair işaretler de olabilir. Duvarların üst kısmında taşlar çok kötü ve kaba döşenmiş, aynı zamanda çok dar kesilmişler. Bu yüzden bu taşların sonradan yapıldığını düşünüyorum” görüşünü aktarıyor.

Mezarlıkbaşı’nda Saray Sineması yıkılınca arkasından çıkan sur duvarının önünden yüzlerce kez geçtim. Duvardaki belli belirsiz çizgilerin gezginlerin anlattığı “V” harfi olabileceğinden kuşkulandım… Fotoğraf sanatçısı dostum, Yunus Koç’a haber verdim, uzaktan çekim yapan objektifiyle birlikte geldi. Sabırla ışık olayını saatlerce takip ettik ve fotoğraflarda görülen “V” leri yakaladık.

“V” harflerini güneşli ve çok gölgeli günde görmek zor. Binlerce yıl önce sur duvarlarına oyulan “V” harfleri, İmparator Vespasiannus’un baş harfi, “victory” (zafer) işareti veya duvarcı sembolleri olabilir mi? Alfabemizin 27 harfi olan “V” harfi, dünyada bir çok sembolde kullanılıyor. Bana göre “V” ler halen gizemini koruyor. Ne olursa olsun, onlar bir İzmir karakteristiği olarak tescillenmeli. İlgililere duyurulur..



Kaynak: İlhan Pınar, “Gezginlerin gözüyle İzmir”

Related Images: