Etnolog, Türk kültürü araştırmacısı, koleksiyoner Sabiha Tansuğ, tedavi gördüğü Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde yaşama veda etti. Adı “50 kuruşun üzerindeki kadın” olarak belleklere kazınan Sabiha Tansuğ’un cenazesi, 25 Ocak 2023 Çarşamba günü Güzelbahçe Yalı Camisi’nde ikindi namazının ardından son yolculuğuna uğurlanacak. Tansuğ’un cenazesi Bademler’de yapımı süren Sabiha Tansuğ Müzesi’ne götürülecek, ardından Bademler Köyü Mezarlığı’nda toprağa verilecek.
Sabiha Tansuğ kimdir?
Gümülcine’de doğan ve 1941 yılında Alman işgalinde geldikleri Ege köylerinde yaşamını sürdüren Sabiha Tansuğ, Yörük ve Türkmen giyimlerini Anadolu’ya gelince tanımış. Manisa’nın ardından yerleştikleri Bergama’da Çukur Han’da çocukluk yıllarından başlayarak gördüğü altınlı başlıklı, çizmeli, üç etekli yörük kadın giysilerinden etkilenmiş. Ardından Soma’da çoban kadınları tanımış. Cumhuriyet bayramlarında Akhisar’da Efe havasında oynayan Yörük ve Türkmen kadınları ise hiç unutamamış.
Yaşamı boyunca kültüre, sanata ilgi duyan Tansuğ, 1963 yılında çıktığı Avrupa gezisinden döndükten sonra Eyüp’teki Pier Loti kahvesini işletmeye başlamış. Sabiha Tansuğ’un 1968 yılında açtığı “Anadolu Kadın Başlıkları Sergisi” büyük yankı uyandırmış. Sergiyi gezen ve son derece etkilenen dönemin Darphane Müdürü Nezihi Tokar kendisine 50 kuruşlukların üzerine resiminin basılmasını teklif etmiş. Devlet adamlarının dışında halktan bir kişinin resiminin basıldığı ilk para olan 50 kuruşluklarda, “Ankara Hotozu” adlı gelin başlığıyla yer almış.
Sabiha Tansuğ 50 yılı aşkın süredir Anadolu’nun farklı yerlerinden topladığı giyim, kuşam gelin başlıkları, objeler ve Türk kahve ikramı gibi yaşamdan sahneleri İstanbul Mecidiyeköy’de açtığı Sabiha Tansuğ Kültür Sanat Evi’nde sergiliyordu.
Son dönemde yaşamını İzmir’de sürdüren Sabiha Tansuğ, Türk kültürü için büyük önem taşıyan koleksiyonunun Bademler Köyü Kültür, Sanat ve Eğitim Vakfı tarafından yapılan müzede yaşatılmasına karar vermişti. İnşaatı tamamlanan ve Sabiha Tansuğ’un adını taşıyacak müzenin bu yıl içinde hizmete açılması planlanıyordu.
Kent-Yaşam yazarı Saadet Erciyas‘ın “Sandık kokulu kadın: Sabiha Tansuğ” başlıklı röportajını okuyabilirsiniz…