Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) 1 Temmuz 2021 gününden geçerli olmak üzere duyurduğu yeni elektrik tarifesine göre, tüm abone gruplarına yüzde 15 oranında zam yapıldığı, bir yıllık dilimde konutlardaki zam oranının yüzde 29,1’e ulaştığını belirtildi. Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İzmir Şubesi’nden yapılan açıklamada, asgari ücretlilerin maaşının yüzde 7,5’ini elektrik faturasına ayırmak zorunda kalacağını dile getirildi. Doğalgazda ise konutlar için yüzde 12, sanayi ve elektrik üretim amaçlı santraller için yüzde 20 artış yapıldığı anımsatılan açıklamada, “1 Ekim 2021 tarihi itibariyle açıklanacak bir sonraki elektrik tarifesi için tehlike sinyalleri oluşmasına neden olmuştur” görüşüne yer verildi.
EMO İzmir Şubesi’nden yapılan açıklamada, konutlarda perakende enerji birim bedelinin yüzde 19,5 artışla 47,4 kuruşa yükseldiği, dağıtım bedelinin ise yüzde 7,2’lik artışla 26,5 kuruşa ulaştığı belirtildi. Fon ve vergilerin de bu bedellere eklenmesiyle konut kullanıcıları için 1 kilovat/saatlik enerjinin toplam maliyetinin ise 91,72 kuruşa yükseldiği kaydedildi. Açıklamada, “Dört kişilik ailenin asgari yaşam standartları için tüketeceği varsayılan 230 kilovat/saatlik enerjinin faturası ise yüzde 15’lik artışla birlikte 27,4 lira zamlanarak, 211 liraya yükseldi. Aynı miktardaki enerji tüketiminin konut faturalarına Temmuz 2020 döneminde 163,4 lira olarak yansıdığı düşünüldüğünde, aradan geçen bir yıllık zaman diliminde konut faturalarına yüzde 29,1 oranında 47,6 liralık zam yapıldığı görülecektir” denildi.
Doğalgazda ise konutlar için yüzde 12, sanayi ve elektrik üretim amaçlı santraller için yüzde 20 artış yapıldığı anımsatılan açıklamada şu görüşler dile getirildi:
“Haziran 2020 – Haziran 2021 döneminde elektrik üretiminde doğalgaz payı yüzde 41 düzeyinde gerçekleşti. Bu maliyet artışı nedeniyle önümüzdeki tarife döneminde de elektrik enerjisine iki haneli bir zam daha yapılması kaçınılmaz gözükmektedir. Genel aydınlatma bedeline yapılan zammı ayrı tutarsak, görevli tedarik şirketlerine yapılan satışlara yapılan zammın önümüzdeki tarife döneminde son kullanıcılara yansıtılacağı açıktır. Geçmişe bakıldığında EÜAŞ tarifelerinde yapılan indirimler yurttaşlara yansıtılmazken, artışların bir sonraki tarife döneminde zam olarak yansıdığı görülmektedir.
Elektrik tarifeleri olağan şartlarda üç aylık dönemlerde yılda dört kez yenilenmektedir. Tek bir tarife döneminde yüzde 15 oranında zam yapılması, doğalgaz maliyetlerindeki yüzde 20’lik artış ve EÜAŞ’nın toptan tarifelerinde yüzde 40’ı aşan zam yapması, 1 Ekim 2021 tarihi itibariyle açıklanacak bir sonraki elektrik tarifesi için tehlike sinyalleri oluşmasına neden olmuştur. Ne yazık ki elektriğe yapılan zamlar sadece faturalara yansımamaktadır. Tüm mal ve hizmetler için temel girdi niteliğinde olan enerjiye yapılan zamlar, kaçınılmaz olarak genel ekonomi ve enflasyon üzerinden yük oluşturmaktadır. İğneden ipliğe tüm mal ve hizmetlerin pahalılaşmasına neden olacak bu gelişmeler, gerçek enflasyonu bugünden hesaplayamayacağımız ölçülerde yüksek seviyelere taşıma riski barındırmaktadır.
Salgın döneminde uygulanan kısa çalışma ve ücretsiz izin ödeneklerinin sonlandırıldığı 1 Temmuz 2021 itibariyle gerçekleştirilen yüksek oranlı enerji zamları, bu dönemde işsiz kalan, geliri düşen yurttaşların hayatını daha zorlaştıracaktır. Enerjiye erişim bugün tüm dünyada temel insan haklarından biri olarak kabul görmektedir. Enerji fiyatlarının herkesin ulaşabileceği düzeyde olması gerektiği ilkesini göz ardı ederek, üst üste yüksek artışlar, yeni bir yoksullaşma dalgası başlatacaktır. Asgari ücretle geçinen geniş halk yığınlarının ödeyemeyeceği fatura sayısının daha da artacağı uyarısını yaparak, elektrik tarifelerinin kamu yararını esas alan siyasi ve ticari müdahalelerden uzak özerk bir yapı tarafından belirlenmesi çağrımızı yeniliyoruz.”