Basmane’de zanaat atölyeleri

Geçen yıllarda Kemeraltı esnafının yatakhanesi olan Basmane’de, tescilli tescilsiz eski İzmir evleri, ruhsata gerek duyulmadan atölye ve depo olarak kullandırıldı. Amaç dışı kullanımdan birçok tarihi eski İzmir evi yanarak veya yıkılarak enkaz haline geldi, zarar gördü…

Bakırcı, mıhçı, çilingir, fenerci, kantarcı, kâğıtçı, mumcu, sabuncu, saraç, marangoz, urgancı, sandıkçı, fıçıcı, semerci, sepetçi gibi benzeri zanaatların asırlardır icra edildiği tarihi Kemeraltı arastasında binlerce iş yeri boş durmaktadır.

Basmane’de eski İzmir evlerini satın almaya meraklı bir ticari gurubun isteği doğrultusunda eski İzmir evlerini atölye haline getirmek veya konut olarak tasarlanmış yapıların bulunduğu bölgeye atölyeleri taşımak, iş yeri özelliği taşımayan yerlere ruhsat vermek, tahrip olmuş tarihi dokuyu tamamen yok etmekten başka bir şeye yaramaz…

Tarihi Kentleri ve Kentsel Alanların Korunması Tüzüğü’nde (Washington Tüzüğü – 1987) “Tarihi kentlerin ve kentsel alanların korunması öncelikle orada yaşayanları ilgilendirir.Tarihi kentler doğal afetler, hava kirliliği ve titreşim gibi zararlı etkenlerden korunmalıdır. Kent veya kentsel alanın zaman içinde yüklendiği değişik işlevler. Bu özellikleri tehdit eden olumsuz etkenler tarihi kent veya kentsel alanın özgünlüğünü zedeleyebilir” diye yazar.

Örsünde demir döven demirci, bakırcı, tenekeci esnafını halen oturmakla övündüğüm Basmane sokaklarında değil, tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda görmek isterim. Ayrıca bu kentin gelişiminde alın teri dökmüş İzmirli zanaatkârlar dükkânlarını kapatırken başka şehirlerden Basmane’ye zanaatkârlar getirip İzmir evlerini kalaycı, nalıncı, semerci dükkânına çevirmek,tarihi dokuda bulunan mimari birikimi yok edeceği gibi, sosyal bir karmaşaya da zemin hazırlar…

Kemeraltı Çarşısı’nı canlandırmak için bedava kiralanmaya hazır iş yerleri varken, kâgir, yarı kağir tarzda inşa edilmiş İzmir evlerinin atölye veya iş yeri olarak kullandırılması, yanlış bir projedir.

Altınpark’ta uygulanması düşünülen Arkeopark projesi bölgeye canlılık getirecek projedir. Eski İzmir evleri ve benzeri kültür varlıklarının onarımı, sokak iyileştirilme projelerinin hayata geçirilmesi, Büyükşehir Belediyesi’nin Agora kazılarına verdiği destek, bölgede yapılması düşünülen, müzeler, tarihi Anafartalar Caddesi’nde yapılan cephe çalışmaları, doğru ve sağlıklı projelerdir. Bu projelerin uygulaması kentin tarihine, belediyelerin başarı hanesine yaldızlı ve yıldızlı harflerle yazılır. Ayrıca bu projeler İzmir sevdalısı olmadığını bildiğimiz ticari gurupları da ihya eder…

Tarihi İzmir evlerine kıymayın beyler…

Related Images: