Büyükşehir'de kütüphane hareketliliği 2025-02-02 20:47:19
Yazar: Saadet Erciyas
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin kente yeni kütüphaneler kazandırma çalışmaları sürüyor. Bu doğrultuda ilçelerde ona yakın yeni kütüphane açılacağı belirtiliyor. Bir dönem İZELMAN AŞ bünyesinde hizmet veren, daha sonra Grand Plaza’ya devredilen bazı kitap kafeler de “kütüphane” olarak düzenlenerek yeniden açılıyor.
Bu kitap kafelerden biri olan Konak Metro İstasyonu'ndaki kütüphane de yeniden açılmaya hazırlanan mekanlar arasında yer alıyor. Konak Metro İstasyonu'nda hizmet vermeye başlayan kütüphane, bir süre önce kitap kafelerin Grand Plaza'ya devredilmesiyle kapatılmıştı. Kent merkezinde hem bir kültür durağı olan, hem de öğrencilere ders çalışma olanağı sunan Konak Metro Kütüphanesi "Süreyya Berfe" kitaplığı olarak düzenleniyor. Şubat ayında açılması düşünülen, hazırlık çalışmaları süren kütüphanede şair - yazar Süreyya Berfe'nin kitap ve dergileri ile kişisel eşyaları da sergilenecek.
İzmir Büyükşehir Belediyesi 2023 yılında Tarihi Havagazı Fabrikası içinde yer alan Araştırma Kitaplığı'nı şair - yazar Süreyya Berfe ile gazeteci - yazar Orhan Koloğlu'nun kişisel kütüphanelerinden bağışlanan kitaplarına ve eşyalarına ev sahipliği yapan bir hafıza mekanı olarak düzenlemişti. Berfe’nin kurucusu olduğu İlkdördün Kültür ve Sanat Vakfı tarafından bağışlanan yazarın kendi kitaplığındaki 3 bin kitabı ile 115 dergisi okurların kullanımına sunulmuştu.
Öte yandan Bornova'da 2014 yılında kültür ve sanat merkezi olarak düzenlenen Doğanlar Şapeli Kültür Merkezi'nin bölge halkından gelen istek üzerine "Doğanlar Çocuk Kütüphanesi"ne dönüştürülmesi planlanıyor. Mart ayında açılması hedeflenen kütüphanenin aynı zamanda çocuklar için ders çalışma mekanı olarak da kullanılacağı dile getiriliyor.
***
İzmir'de merkez ve ilçelerdeki 44 kütüphanede 903 bin okura hizmet veren İl Halk Kütüphaneleri'ne ilişkin yıllık istatistik raporu açıklandı. 2024 Ocak-Aralık dönemi istatistiklerine göre bir önceki yıl 643 bin 54 olan İzmir'deki il halk kütüphanelerindeki kitap sayısı 673 bin 226'ya çıktı. Kütüphanelerin kullanıcı sayısı ise 731 bin 82’den 903 bin 664'e yükseldi.
Geçen yıl Eylül ayında Konak'ta yapımı tamamlanan yeni binasında hizmet vermeye başlayan Atatürk İl Halk Kütüphanesi'nin üye sayısı 60 bin 486 olurken İzmir'de üye sayısı en düşük kütüphane 97 kişi ile Urla Bademler Halk Kütüphanesi oldu.
Geçen yıl açılacağı duyurulan Aliağa 100. Yıl Bebek ve Çocuk kütüphanesi ile Buca Bebek ve Çocuk Kütüphanesi ise henüz hizmete giremedi. Yine Alsancak Tekel Kültür Sanat Fabrikası içinde yer alması planlanan ve bir bağış kütüphanesi olan Türk Dünyası Müzik İhtisas Kütüphanesi'nin açılışının da protokolde yaşanan sorunlar nedeniyle ertelendiği belirtiliyor. İzmir'de okurlara hizmet veren 44 halk kütüphanesinde çalışmalar 216 personel ile sürdürülüyor.
***
Yeni hizmet binasıyla okurların kütüphane ihtiyacını büyük ölçüde karşılayan Atatürk İl Halk Kütüphanesi'nin günlük kullanım kapasitesinin bin 300 ile bin 500 kişi arasında olduğu belirtiliyor. Hafta içi çocuk bölümünde kitap okuma atölyesi, felsefe atölyesi, etkinlik alanında ise ahşap tasarım, bibliyoterapi, ebru, seramik atölyeleri düzenleniyor. Kütüphanenin konferans salonunda ise Karşıyaka Belediyesi Bilge Çınarlar Tiyatro Kulübü işbirliği ile tiyatro gösterileri, İzmir Turist Rehberleri Odası ile kent tarihi üzerine söyleşiler gerçekleştiriliyor.
Öte yandan kütüphane, görme engelli bireyler için de büyük ilgi gören hizmetlerini sürdürüyor. Türkiyede Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı kabartma kitap üreten tek kütüphane olan İzmir Atatürk İl Halk Kütüphanesi günde ortalama 25 görme engelli bireye hizmet veriyor.
Kütüphanedeki Görme Engelliler Birimi, gönüllülerin katkısıyla hem ücretsiz yabancı dil kursları almak, hem kabartma harfle basılmış kitaplardan yararlanmak isteyen okurlar için büyük önem taşıyor. Emekli bilgisayar öğretmeni "görmeyenler ekran okuma programı" ile bilgisayar kullanmayı öğretiyor. Özel öğretim kurumlarının görme engelli bireyleri için kütüphane içinde rotaları tanıtmaya yönelik eğitimler gerçekleştiriliyor. Kütüphane içindeki Braille Kitaplık bölümü ise, kabartma harfle basılmış kitaplardan yararlanmak isteyen okurlara açık.
***
İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Arşivi ve Müzeler Şube Müdürlüğü “102. Yılında Mübadele” başlıklı bir panel düzenleyecek. Panel 6 Şubat 2025 Perşembe günü saat 18.00’de, Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi’nde (APİKAM) gerçekleşecek. Panelde Türkiye ile Yunanistan arasında 30 Ocak 1923 tarihinde imzalanan Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi Sözleşmesi ve sonrasında gelişen süreç ele alınacak.
“102. Yılında Mübadele” paneline İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü'nden Doç. Dr. F. Nurşen Kul, Celal Bayar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü'nden Doç. Dr. Ferhat Berber ile Kent Arşivi ve Müzeler Şube Müdürlüğü-Buca Göç ve Mübadele Anı Evi'nden Uzman Mehtap Gülçiçek Ay katılacak. Etkinliği Kent Arşivi ve Müzeler Şube Müdürü Dr. Serhan Kemal Saygı yönetecek.
***
Bergama Belediyesi, 2022 yılında koranavirüs nedeniyle yaşamını yitiren eski Türk Kütüphaneciler Derneği (TKD) Genel Başkan Yardımcısı, Bergama Araştırmaları Kütüphanesi Koordinatörü Aydın İleri’nin adını, görev yaptığı kütüphaneye verdi. Törene TKD Genel Başkanı Ali Fuat Kartal, Aydın İleri'nin eşi Okul Kütüphanecileri Derneği Başkanı Filiz Yüksel İleri, TKD İzmir Şube Başkanı Hatice Gümüş, kütüphaneciler, Aydın İleri'nin ailesi ve Bergamalılar katıldı.
Törende konuşan Bergama Belediye Başkanı Prof. Dr. Tanju Çelik, 5 Eylül 2024 tarihli meclis toplantısında Bergama Kültür Merkezi içinde yer alan BerKM Kütüphanesi'ne "Aydın İleri" adının verilmesinin kararının alındığını anımsattı. Prof. Dr. Çelik, "Bugün isminin yaşaması, aydınlık yarınlar için, Aydın İleri için ismini buraya veriyoruz. Bergamamıza da hayırlı olsun” dedi.
Törenin ardından Aydın İleri'nin yaşamını ve ilkelerini anlatan bir söyleşi düzenlendi. Söyleşiye konuşmacı olarak eşi Filiz İleri, Türk Kütüphaneciler Derneği Genel Başkanı Ali Fuat Kartal ve Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü'nden Prof. Dr. Bülent Yılmaz katıldı.
Adının verilmesi gurur verici
Bir kütüphanecinin adının, çalıştığı kütüphaneye verilmesinin çok anlamlı olduğunu belirten TKD İzmir Şube Başkanı Hatice Gümüş, Aydın İleri'nin mesleğine aşık, yenilikçi, iletişimi kuvvetli, mesleğine ve meslektaşına sahip çıkan birisi olduğunu söyledi. Gümüş, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Aydın İleri birçok kişiye dokunmuş uzman kütüphaneciydi. Yerel seçimler ile birlikte belediyelerdeki yönetsel değişikliklerin kütüphanelere ve kütüphanecilere kadar yansıması ve Aydın İleri'nin bu durumdan kaynaklı yaşamış olduğu işi ile ilgili sıkıntılara meslektaşları, arkadaşları olarak şahit olduk. Bir kütüphaneye kütüphaneci bir meslektaşımızın adının verilmesi ve arkadaşımızın isminin, emek verdiği kütüphanede yaşatılması biz kütüphaneciler için gurur verici olmuştur. Yaşanan bu sıkıntıların bir telafisini, bir özrünü sağladığı için Bergama Belediye Başkanımız Prof. Dr. Tanju Çelik'e teşekkürlerimizi sunuyoruz."