Galibiyeti az toplumlarda yenilgiyi öğrenememek 2008-04-07 00:00:00
Galibiyeti az toplumlarda yenilgiyi öğrenememek
Yazar: Ercan Sever
Amacım hüsran ile sonuçlanan EXPO maceramıza yönelik yeni bir eleştiri veya şunlar yapılmalıydı türünden değerlendirme değil. Bu değerlendirmeler yapılmalıydı, yapılıyor ve yapılacak da zaten. Üzerinde durmak istediğim ortaya çıkan yenilgi karşısındaki toplumsal tavır ve pozisyonumuz. Aslında yenilgi kavramına hiç de yabancı olmayan bir toplumun yenilgiyi algılama ve yaşama şeklindeki sorun
Soğukkanlı olarak kabul edelim ulus olarak en azından son 50 yıldır 'yenilgi' kavramına aşinayız. Çok sık yaşadığımız bu duyguya rağmen karşılaştığımız her bir yenilgiyi uçlarda algılamayı seviyoruz. Doğulu ve Akdenizli bir toplum için doğal kabul edilebilecek bu refleks bazen biz de olduğu gibi yeni yenilgilerin zeminini hazırlayabiliyor. Aşina olduğumuz yenilgi kavramını soğukkanlı karşılayamayıp patolojik hale getirmek; deniz, güneş şiş kebap, lokum kadar bize özgün bir şey olsa gerek.
Spordan siyasete her olayda, hele bir de uluslar arası boyutu varsa gelişmeleri zafer/hezimet denkleminde ele alıyoruz. Aslında 'zafer' olmayan zaferleri yaşama şekli ve yanılgımızı bir kenara bırakıp yenilgi alışkanlıklarımıza dönecek olursak. Öncelikle bir kaç yenilgi refleksimizi hatırlatmakta yarar var.
Spor basınımızın 1980'lerde bizlere öğrettiği 'şerefimizle yenilmek' veya 'yenilip ezilmemek'
Her yenilgimizin ardından içeride hain, dışarıda şer odak aramak
Yenilgilerin ardından değerlendirme yerine cadı avına çıkıp kelle koparmak
'Haçlı İttifakları'nı sorumlu tutmak
Yenilgileri özeleştiri değil de rakibe 'geçirme' enstrümanı olarak kullanmak (özellikle siyasette)
Zaten bize yedirmezlerdi kolaycılığına kaçmak
'Aslında bizden adam olmaz' limanına demir atmak vb.
Uzayıp giden bu listede olmayan iki şey; soğukkanlı olmak ve geleceğe dönük muhasebe yapmak.
Gelişmesini tamamlayamayan, demokrasinin içselleşmediği ve eğitim seviyesinin düşük olduğu tüm ulus ve toplumlar yakın tarihlerini manipüle edilmiş şekilde öğrenirler. Karartmalar ile bu toplumların yakın tarihleri sanki zaferler ile örülmüş gibi öğretilir. Yapay zafer sarhoşluğu bu toplumlarda yenilgilerin soğukkanlı algılanmasını zorlaştırır. Sonuçta sık yaşanmasına karşın her yenilginin aslında beklenmedik büyük bir sürpriz olduğu hissedilir ve hissettirilir. Galiba EXPO yenilgisi sonrası yaşadığımız şeyler de bunlardan çok da farklı değil
Yenilgiyi öğrenmek öncelikle zafer ve başarı kavramlarımızı iyi sorgulamaktan geçiyor.
Soğukkanlı olarak kabul edelim ulus olarak en azından son 50 yıldır 'yenilgi' kavramına aşinayız. Çok sık yaşadığımız bu duyguya rağmen karşılaştığımız her bir yenilgiyi uçlarda algılamayı seviyoruz. Doğulu ve Akdenizli bir toplum için doğal kabul edilebilecek bu refleks bazen biz de olduğu gibi yeni yenilgilerin zeminini hazırlayabiliyor. Aşina olduğumuz yenilgi kavramını soğukkanlı karşılayamayıp patolojik hale getirmek; deniz, güneş şiş kebap, lokum kadar bize özgün bir şey olsa gerek.
Spordan siyasete her olayda, hele bir de uluslar arası boyutu varsa gelişmeleri zafer/hezimet denkleminde ele alıyoruz. Aslında 'zafer' olmayan zaferleri yaşama şekli ve yanılgımızı bir kenara bırakıp yenilgi alışkanlıklarımıza dönecek olursak. Öncelikle bir kaç yenilgi refleksimizi hatırlatmakta yarar var.
Spor basınımızın 1980'lerde bizlere öğrettiği 'şerefimizle yenilmek' veya 'yenilip ezilmemek'
Her yenilgimizin ardından içeride hain, dışarıda şer odak aramak
Yenilgilerin ardından değerlendirme yerine cadı avına çıkıp kelle koparmak
'Haçlı İttifakları'nı sorumlu tutmak
Yenilgileri özeleştiri değil de rakibe 'geçirme' enstrümanı olarak kullanmak (özellikle siyasette)
Zaten bize yedirmezlerdi kolaycılığına kaçmak
'Aslında bizden adam olmaz' limanına demir atmak vb.
Uzayıp giden bu listede olmayan iki şey; soğukkanlı olmak ve geleceğe dönük muhasebe yapmak.
Gelişmesini tamamlayamayan, demokrasinin içselleşmediği ve eğitim seviyesinin düşük olduğu tüm ulus ve toplumlar yakın tarihlerini manipüle edilmiş şekilde öğrenirler. Karartmalar ile bu toplumların yakın tarihleri sanki zaferler ile örülmüş gibi öğretilir. Yapay zafer sarhoşluğu bu toplumlarda yenilgilerin soğukkanlı algılanmasını zorlaştırır. Sonuçta sık yaşanmasına karşın her yenilginin aslında beklenmedik büyük bir sürpriz olduğu hissedilir ve hissettirilir. Galiba EXPO yenilgisi sonrası yaşadığımız şeyler de bunlardan çok da farklı değil
Yenilgiyi öğrenmek öncelikle zafer ve başarı kavramlarımızı iyi sorgulamaktan geçiyor.
2021-07-07 22:00:00
Hakkari şarapçılığı ve Asuri şarap kültürü
Akdeniz havzasında şarap ve şarapçılığın tarihiyle ilişkilendirilmeyen ulus veya uygarlık yok gibidir. Neredeyse bu coğrafyanın tüm ulusları şarapçılık tarihinin kendileriyle başla... Devamı
2020-10-17 20:58:46
Tarihte Moğol Yağmacıların Yapamadığını Defineciler Yapıyor
Uygarlık tarihinin zengin coğrafyalarından birinin üzerinde yaşıyoruz. Onlar hatta yüzlerle ifade edilebilecek, toplum, ulus, uygarlık ve devletin yaşadığı, hüküm sürdüğü Anadolu co... Devamı
2020-09-20 18:00:00
Anadolu tarihinde Süryani ve Ermeni kadınların türküleşen dramları
Türkü sevsin veya sevmesin herkesin duyduğunda mırıldanarak eşlik ettiği bazı türkülerin, popülaritesinin ötesinde derin anlamlar taşıdığını biliriz. Bireyin veya toplumun yaşadı... Devamı
2020-06-21 20:00:00
Sümer Türkmenleri, Akad Türkçesi, Türkler'in uzaylı ataları
Ulusçu fanatizm, dinci fanatizm ile aynı genlere ve karaktere sahiptir. Her iki akım da, akıl dışı savrulmalara açık, mistik, mitolojik ve ezoterik kurgular ile uygarlığa giydirilmeye çal... Devamı
2020-04-24 10:00:00
Hakkari’nin, Şırnak’ın son Katolikleri, son Asurileri
Tarih onlar ile başladı. Sümer, Elam, Babil, Akad, Asur… Bugün din adına cinayetlerin, katliamların yapıldığı Orta Doğu’da, Mezopotamya’da binlerce yıl önce felsefe, sanat, astrono... Devamı
2020-02-19 00:00:00
Milas: 150 köy 1000 dünya
Adını rüzgar tanrısı Ailos'un soyundan gelen Mylasos'dan alan, Sodra Dağı eteklerine kurulu Milas, geniş coğrafyası ve bu coğrafyanın her noktasına dağılmış, sayıları 150'yi aşan ... Devamı
2018-12-13 00:00:00
Orta Doğu'nun son Hristiyanları, son tehcir!
Sümer'den Elam'a, Babil'den Asur'a, tarihin, uygarlığın başladığı coğrafya Orta Doğu aynı zamanda tüm semavi dinlerin ortak anavatanı. İslamiyetin doğuşuna kadar irili ufaklı Hristiy... Devamı
2018-10-21 00:00:00
Sümer'in biraları, Mezopotamya'nın şarapları
Mezopotamya, Ön Asya veya tümden Orta Doğu henüz dinsel bağnazlıkların karanlığına gömülmemişken, kentlerinde; tiyatro alanları, spor meydanları coşku ile dolar, anne-babalar çocukla... Devamı
