Bornova Belediyesi'nin Bornova Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nin aracılığıyla yeniden tezgahlarla buluşturduğu, coğrafi işaretli ünlü Kınalı Bamyası'nda atalık tohumlar, verimiyle üreticiyi sevindirdi. Bu yıl satın alma garantisiyle yedi üreticiyle 20 dönüm arazide deneme üretimi yapılan "Bornova Kınalı Bamyası" 3 ton ürün verirken, gelecek yıl 300 dönüm araziye yetecek tohum toplandığı belirtiliyor.

Ekonomi muhabirleriyle bamya sohbeti

Ekonomi Muhabirleri Derneği İzmir Şubesi üyeleriyle birlikte Bornova Belediyesi’nin 2020 yılında coğrafi işaret alan Bornova Kınalı Bamyası'na ilişkin gelişmeleri dinlemek üzere Bornova'da Belediye Başkan Yardımcısı Barbaros Taşer, Bornova Belediyesi Tarımsal Hizmetler Müdürü Hasan Çimen ve Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Göksel Eralp ile bir araya geldik. Bornova Tarımsal Kalkınma Kooperatifi'ni, Bamya Tadım Atölyesi'ni ve üretici Turgut Güleşçi'nin bamya tarlasını ziyaret ettik.

Bu yıl Bornova Tarımsal Kalkınma Kooperatifi aracılığıyla yedi üreticiyle deneme üretimleri gerçekleştirdiklerini anlatan Bornova Belediye Başkan Yardımcısı Barbaros Taşer, "Garantili satış sözleşmesi üreticinin de ilgisini çekti. Tarladan tezgaha uygulamasıyla, ürünümü nasıl satarım endişesi olmadan dikilen, katma değeri yüksek bir ürün olan bamya hem üreticiyi hem de kınalı bamyayı özleyen tüketicileri mutlu etti" dedi. Deneme üretimi olmasına karşın bu yıl üç ton verim aldıklarını ve tüketiciden büyük ilgi gördüklerini kaydeden Barbaros Taşer, "Önümüzdeki yıl daha çok köyümüzde daha çok üreticinin bamya dikeceğini tahmin ediyoruz. Şimdiden 10 üretici daha katıldı aramıza" bilgisini paylaştı. Belediye olarak bamyanın yanı sıra zeytin, misket üzüm, arıcılık konularında da çiftçiye destek verdiklerini kaydeden Taşer, "Bu destek sürecek. Bamya iklim krizinin çok daha fazla konuşulduğu bir dönemde susuz tarım açısından da çok uygun bir ürün. Çiftçimizi bilgilendirmeyi sürdüreceğiz" dedi.

İyi tarıma destek oluyoruz

Bornova'da 12 köy bulunduğunu anlatan Bornova Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Göksel Eralp ise "Bornova'nın köylerinde kırsal turizm de yavaş yavaş gelişmeye başladı. Biz köylünün arazisini satmak yerine bu verimli arazisinde üretim yapmasını, kendi ürettiği ürünlerini satacağı ortamda kırsal turizmin de gelişmesini istiyoruz. Kooperatife üye olan 115 üyemiz var. Doğal üretimi, üreticinin iyi tarım yapmasını destekliyoruz. Bu nedenle ürünler çok talep görüyor. Kooperatif iyi ve kaliteli gıda satın almak isteyen topluluklara da hizmet veriyor" diye konuştu. Eralp önümüzdeki haftadan itibaren kooperatifte tarhana, erişte, salça gibi ürünlerin de raflarda yerini alacağını belirtti.

Tohum verimi arttı

Bornova'nın coğrafi işaretli kınalı bamyasının bu yıl Yaka, Çiçekli, Karaçam, Gökdere, Çamiçi köylerinde dikildiğini anlatan Bornova Belediyesi Tarımsal Hizmetler Müdürü Hasan Çimen, dağıtılan ata tohumu bamyadan beklediklerinden çok daha iyi verim aldıklarını belirtti. Çimen, "Günde yaklaşık 25 kilo ürün tezgaha geliyor. Aslında bakarsanız bamya daha tezgaha gelmeden satılıyor. Yani 'yok satıyor' da denebilir. Haziran Eylül döneminde hasat ettiğimiz bamyayı bazı üreticilerimiz geç dikti. O üreticilerimiz sezonu kırağı yağana kadar uzatmış oldu. Ayrıca zincir marketlerden de bamyamıza çok ilgi var. Önümüzdeki yıl bunları çok daha iyi planlayacağız" dedi.

Kınalı bamyanın tohumluk tarlasını bu yıl dört dönüme çıkardıklarını ve 150 kilo dolayında tohum elde ettiklerini anlatan Çimen, "Geçmiş yıllarda çiftçi bize tohumları iade ederdi. Biz bu yıl öyle yapmadık. Biz kendimiz çıkardık tohumları. Normalde bir dönüme yaklaşık yarım kilo bamya tohumu dikeriz. Bu yıl sistemli bir şekilde diktiğimiz ve topladığımız tohumlarla 300 dönümlük alana yetecek tohum derlemiş olduk. Tahmin ediyorum yeni üreticilerle önümüzdeki yıl en az 100 dönüm alanda, daha fazla verim alacağımız bir dönem olacak bamyada" bilgisini verdi.

Çimen sözleşmeli tarım için önümüzdeki günlerde duyuruya çıkacaklarını ve muhtarlar aracılığıyla kınalı bamyanın başarı öyküsünü anlatacaklarını söyledi.

Mutfak atölyesi

Bornova Belediyesi'nin Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ile sürdürdüğü kınalı bamya konusunda farkındalık oluşturan çalışmalardan biri de "mutfak atölyesi" çalışmaları. Atölye çalışmasında "Kınalı Bamya Yemek Tarifleri" kitapçığı dağıtılırken, bamya ile yapılmış ilginç ve farklı tarifler de tüketiciyle buluşturuluyor. Mutfak atölyesinde bamyalı profiterol, bulgurlu bamya, bamya kızartması, bamya turşusu, zeytinyağlı ve etli bamya gibi tadımlıkları hazırladıklarını anlatan genç mutfak şefi Esra Küçükkurt, İzmirli kadınları bu lezzet atölyelerine davet ediyor.

Bamya tadım atölyesinde görüştüğümüz Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Sebze Yetiştirme ve Islahı Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Eftal Düzyaman, "Bornova Kınalı Bamyası adı İzmirle özdeşleşmiş bir ürün" diyor. Kendi öğrenciliği döneminde Bornova'da bamya tarlalarına tanıklık ettiğini ve bamyanın meslek yaşamı boyunca üzerinde çalıştığı bir bitki olduğunu kaydeden Prof, Dr. Düzyaman "Bütün topladığımız tohumları tek tek genetik olarak çalıştık. Belediyenin doğal yaşam merkezine diktik. Tohumda zaman içinde meydana gelen farklılaşmaları saptamak istiyoruz. Türkiye'nin birçok yerinde bamya var ancak bizim bamyanın lezzeti başkadır" diyor.

Boyum kadar bamya fidesi

Bornova Belediyesi'nin kınalı bamya üretimini destekleyen çabasını haberleştirmek için ziyaret ettiğim Çamiçi Mahallesi’ndeki Musa Güleşçi'nin tarlasını bu kez Ekonomi Muhabiri arkadaşlarımla ziyaret ediyorum. Bir ay önce yaklaşık 10-15 cm boyundaki bamyalar bu kez boyumu aşmış. Musa Güleşçi'nin kooperatif üyesi de olan oğlu Turgut Güleşçi tarlasında bizi ağırlıyor. Bu yıl deneme üretiminden iyi verim aldıklarını, bamyanın bakımı zor bir bitki olmasına karşın katma değeri yüksek ürün olduğunu söylüyor. "Önümüzdeki yıl daha geniş alanda dikmeyi düşünüyoruz" diyor. https://kentyasam.com.tr/2023/08/21/bornovanin-unlu-kinali-bamyasi-yok-satiyor/