Ayvalık'ın Gavur Çeşmesi'nden ekşi su içtim 2021-09-21 20:00:00
Yazar: Alahattin Gürırmak
Gavur Çeşmesi'nden su içerken kaynak suları içerek büyüdüğüm çocukluk yıllarıma döndüm sanki.
Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin'in daveti ve Ayvalık Belediyesi Basın Danışmanı, usta gazeteci Işık Teoman ağabeyimin rehberliğinde Ayvalık'ı tanıma gezisine katıldık. Cem Seyhun Ünbay, Orhan Beşikçi, Mehmet Gülümser, Atilla Özdemir, Metin Özer ve bendeniz bu güzel ilçenin sokaklarını eski deyimle adeta arşınladık. Işık Ağabey'in cep telefonu sayacına göre ilk gün 12 bin 300, ikinci gün 4 bin 700 adım olmak üzere toplam Ayvalık sokaklarında 17 bin adım atmışız.
Ayvalık sokaklarındaki onlarca tarihi çeşmenin hepsinin suları kaynaktan su taşıyan kanalların geçmiş yıllarda yıkılması ya da arızalanmasından dolayı kesikmiş. Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin, yer aldıkları tarihi sokaklar ve evler önünde yeniden akması için bu çeşmelere el atmış. Kaynak su yollarının bakım ve onarım yaptırarak çeşmelerin yeniden akmasını sağlamış. Ayvalık merkezi ve yakın zeytinliklerinde yer alan 87 tarihi çeşmeden 45'inde kaynak suyu akmaya başlamış.
Ayvalıklılar bu çeşmeleri "Gavur Çeşmesi" olarak adlandırmış, akan sulara da "ekşi su" adını vermiş. Orhan Beşikçi Ağabeyim, Gavur Çeşmesi'nin musluğundan ekşi su içtiğimi görünce, "Keşke İzmir'in yerel yönetimleri tıpkı Ayvalık Belediye Başkanı Sayın Mesut Ergin gibi kentin merkezinde, Basmane'deki eski tarihi çeşmelere el atsa. Bizler de Agora'yı, Kadifekale'yi gezen turistlerin tarihi çeşmelerimizden Osmanağa Suyu ve Vezirağa Suyu içmelerini sağlayabilsek" dedi.
O an Keçeciler'de çocukluğumda Agora ören yerinin altındaki 940 ve 941 sokaklarda gördüğüm ve kana kana su içtiğim Osmanağa kaynak suyu akıtan tarihi çeşmeler geldi. Geçtiğimiz yıllarda bahsettiğim sokaklardaki tarihi çeşmelerin önce suları kesildi sonra çok işlemeli mermer alınlıkları tarih düşmanları tarafından birer gecede sökülerek çalındı. Yerleri şimdilerde boş.
Bir zamanlar çeşme başında su güğümlerini dolduranlar sohbet etmemiş gibi izleri silindi. Yerel yöneticilerimiz, "Gel Alaattin göster" derlerse, yıllar içinde kaybolan, sokağımızdaki bu iki Osmanağa Suyu akıtan çeşmelerin yerlerini seve seve gösteririm. 940 Sokak'taki Osmanağa Çeşmesi'nin bulunduğu yer 2014 yılında istimlak edildi. Çeşme Agora Açık Hava Müzesi içinde kaldı. Şimdi orası arkeologlarca kazı yapılacağı günü bekleyen bir arsa.
941 Sokak'taki diğer çeşmenin yeri boş. Çok işlemeli mermer alınlığı hatırladığım kadarıyla 1995 yılında, bir gecede sökülüp götürülmüştü. Şu an bir tekstil atölyesi olarak kullanılan bir evin duvarında gelip geçerken hasretle su içtiğim günleri yad ediyorum.
Ayvalık'ın tarihi çeşmelerinden yeniden kaynak suyu akıtan Belediye Başkanı Mesut Ergin'i tebrik ediyor, memleket hizmetlerinde başarılar diliyorum.