Sevinçli'den "Kara Sinan'a Merhaba" karikatür sergisi 2021-09-01 18:17:54
Yazar: Güncel Haberler
Bu yıl kapılarını 90. kez açan İzmir Enternasyonal Fuarı, İzmir'in ilk gülmece yayını, 146 yaşındaki karikatür dergisi "Kara Sinan Sergisi"ne ev sahipliği yapacak. "İzmir Basın Tarihi" kitabının yazarı, tiyatro ve edebiyat üzerine yaptığı araştırmaları, yazılarıyla tanınan akademisyen Efdal Sevinçli’nin düzenlediği sergi 06 Eylül - 31 Ekim 2021 tarihleri arasında izlenebilecek. Kültürpark'ta İzmir Sanat Merkezi'nde açılacak sergide, ilk sayısı 1875 tarihinde çıkan İzmir'in Türkçe ilk gülmece ve karikatür dergisi Kara Sinan'da yer alan karikatürler yer alacak.
Sergiyi düzenleyen Efdal Sevinçli, "Kara Sinan'ın İzmir basınının güncel durumuna ilişkin eleştirileri basın tarihimiz açısından çok değerlidir. Gerçekte 1850’li yıllarda, Sudan’dan, Mısır’dan ucuz iş gücü olarak İzmir’e getirilen 'zenci' kölelerin varlığını düşününce, kahramanımız Kara Sinan’ın Osmanlı’daki köle ticaretinin basınımızdaki ilginç bir yansıması olduğu kolayca anlaşılır" dedi. Sevinçli, "Günümüz Afro-Türk kardeşlerimizin ataları olan bu 'kara babalar', derginin birçok sayısında karikatürleriyle, öyküleriyle karşımıza çıkarlar" bilgisini paylaştı.
146 yaşında bir dergi
Efdal Sevinçli'nin 2019 yılında Kent Kitaplığı'ndan yayımlanan "İzmir Basın Tarihi-Gazeteler, Dergiler" kitabında da tanıtılan Kara Sinan Dergisi'nin ilk sayısı 3 Haziran 1875 Perşembe günü yayımlanır. Kara Sinan Dergisi'nin imtiyaz sahibi İzmir basın tarihinde, çıkardığı Rumca ve Türkçe gazeteleriyle tanınan bir yayıncı olan Karidi Efendi'dir (Grigorios Karydis). Sermuharriri ise Emin Bey'dir. Karidi Efendi İzmir'de Rumlar için yayımladığı Velos (Ok) adlı gülmece ve karikatür dergisinin ilgi görmesi üzerine Türkler için de bir kardeş dergi olarak Kara Sinan Dergisi'ni yayımlar. Velos’da kullandığı karikatürlerin hemen hepsini, Kara Sinan’da da kullanır.
35 sayı yayımlanan ve dört yapraktan oluşan dergi İzmir'de karikatür yayımlayan Türkçe ilk süreli yayındır. Derginin son sayısı da 16 Mart 1876 tarihinde çıkar. Derginin başlığının hemen altında ayağında kısa donu, elinde mızrağı, yarı çıplak bir zenci avcıyı simge olarak kullanan gazete/dergi her sayısında yayımlanan imzasız yazılarıyla, karikatürleriyle dikkatleri çeker.
Kara Sinan'ın İzmir basın tarihi açısından en önemli yönü, İzmir'e gazetenin adıyla tanınan bir gülmece yazarı olan Kara Sinan Cemal Bey'i kazandırmasıdır. Kara Sinan yıllar sonra Mayıs 1911'de İstanbul'da da karşımıza çıkar. Pazartesi ve Perşembe günleri yayımlanan "Osmanlı Mizah Gazetesi" tanıtımıyla çıkan dergi ancak beş sayı yayımlanabilir.