Dünya Gazetesi Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım'ın, Ekonomi Muhabirleri Derneği İzmir Şubesi ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti’nin düzenlediği "Üretme Tüket" adlı kitabının imza günü Ege İhracatçı Birlikleri'nde gerçekleşti. Türkiye'nin tarım alanında uzmanlaşmış ismi Yıldırım beşinci baskısını yapan kitabının imzası öncesinde, meslektaşlarıyla ülke tarımının geldiği durumu anlatan bir söyleşi de gerçekleştirdi.Cumhuriyet döneminden günümüze tarımdaki gelişmeleri aktaran Yıldırım, özellikle 1980'li yıllar ve sonrasındaki gelişmelerin tarımı olumsuz etkilediğini vurguladı.

Tarım sektörü itibarsızlaştırıldı

Tarım sektörünün durumunu kronolojik bir bakış açısıyla anlatan Yıldırım, "Ne yazık ki tarım sektörü 1980'den itibaren itibarsızlaştırılarak 'Avrupa'nın bahçıvanı, çobanı biz mi olacağız?' diyerek küçümsendi. Bugün ise fındık, kiraz,incir gibi dünya birincisi olduğumuz ürünlerde bile konumumuzu koruyamadık" dedi.

Köylülerin bile üretimi bırakıp domates, soğan hatta maydanozu bile marketten veya pazardan satın aldığını vurgulayan Yıldırım, "Çiftçi ve köylümüz tarımsal üretim ile para kazanamadığı ve tarım alanlarının ranta açılması nedeniyle ekilebilir alanlarımız da hızla yok oluyor" diye konuştu.

Tarım sektöründe 1980 yılının bir dönüm noktası olduğunu anlatan Ali Ekber Yıldırım, "Turgut Özal döneminde tarım sektörü kontrolsüz olarak dışa açılırken neoliberal politikalara geçiş ve 24 Ocak kararlarıyla tarım sektörü itibarsızlaştırılmaya başlandı. Bunun ardından da tarım sektöründeki kurumlar hızla özelleştirilirken 'Avrupa'nın bahçıvanı ve çobanı mı olacağız' söylemleri hızla arttı" dedi. Tarımda 2000'li yıllara gelindiğinde IMF ve Dünya Bankası'na teslim olunduğuna dikkat çeken Yıldırım, "Hayvancılık, pamuk, bakliyat ve birçok üründe dışa bağımlılığımız önlenemez hale geldi. AKP döneminde ise tarımı bilmeyen isimler Tarım Bakanı oldu ve bu bakanlar değiştikçe tarım politikaları da değişti" diye konuştu.

Toprak Mahsulleri Ofisi'nde (TMO) bile artık ithal ürünlerin satılmaya başlandığını sözlerine ekleyen Yıldırım, "Eskiden TMO'nun yapılarında 'TMO Çiftçinin Karagün Dostudur' yazıyordu. Sonra 'Karagün' kelimesini çıkarıp sadece 'Dostudur' kaldı. Fakat yakın bir gelecekte bu sözcük de kalkacaktır. TMO bünyesinde ithal ürünlerin satılması da bu açıdan önemli bir gösterge. Soğan, patates gibi ürünleri bile ithal edeceğimizi söyleseler inanmazdık ama bugün bu noktaya geldik. Artık çiftçinin üretmesi istenmiyor; köylüler de para kazanamayınca maydanozunu bile manavdan, marketten almaya başladı" görüşünü dile getirdi.

Türkiye'nin tarım alanında önemli potansiyele sahip olduğunu fakat bunu değerlendiremediğini söyleyen Ali Ekber Yıldırım, "Ürün çeşitliliği, önemli ticaret yolları üzerinde bulunması, fındık-incir ve kiraz üretiminde dünya birincisi, kavun-pırasa ve vişne üretiminde ise dünya ikincisi olan ülkemizde tıbbi aromatik bitkilerin yanı sıra hayvancılık ve su ürünleri çeşitliliğindeki avantajlarımızı hızla yitirdik. Sığır varlığında Avrupa'da ikinci, koyun varlığında ise birinci sırada olmamıza rağmen et ve hayvan ithal ediyoruz. Özetle zengin toprakların yoksul insanları haline dönüştük" bilgisini paylaştı.

Gıda ve tarım ürünlerinde çeşitli hilelerin de yaygın bir şekilde yapıldığını anlatan Yıldırım, "Örneğin patates nişastasını peynir yapımında kullanıyorlar. Hatta bu konuyla ilgili Tarım Bakanımız Bekir Pakdemirli beni arayarak, 'Hiç peynire patates konur mu' diye bana sordu. Ben de kendisine 'patatesi doğrayarak değil nişasta olarak peynire ekliyorlar' deyince fikri değişti. Yine bakan bey hayvancılığa 33 milyar liralık destek verirken hayvan ithalatına da 48 milyar lira ödendiğini kabul etti" dedi.

Ä°zmir rol model oldu

2014 yılında hizmete giren Bütünşehir Yasası ile belediyelerin en ücra köşesine kadar hizmet götürmek zorunda olduğunu kaydeden Yıldırım, "İzmir'in bu konuda şansı önceki Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu'nun tarımın içinden gelen biri olarak verdiği desteklerle diğer kentlere örnek olmasıdır" dedi. İzmir modeli olarak başlayan tarımsal desteklerin Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer döneminde de sürdüğünü vurgulayan Yıldırım, "Seferihisar Belediye Başkanlığı döneminde önemli başarılara imza atan Başkan Soyer ile bu destekler artarak devam ediyor. Artık belediyelere çiftçinin ürünlerini satın alıyor. Bu sistem ülkemizdeki diğer belediyelere de örnek model oldu" diye konuştu.

Yeni nesil tarımın ne olduğunu kitaplardan görecek

Ekonomi Muhabirleri Derneği (EMD) İzmir Şubesi Başkanı Murat Demircan ise tarıma olan ilginin her geçen gün azaldığını belirterek, "Yeni nesil, tarımın ne olduğunu artık kitaplardan görebilecek. Çünkü artık köylerimizle bile üretim oldukça azaldı. Umarız tarım sektörü tekrar Türkiye'nin ekonomisini sırtlayan konumuna kavuşur" dedi. Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım'ın aynı zamanda EMD İzmir Şubesi üyesi olduğunu aktaran Demircan, "Bu akşam tarımla ilgili deneyimlerini ve ülkemizin bu alandaki konumunu bizlerle paylaşıp kitabını imzalayacağı için çok teşekkür ediyoruz" dedi. İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkan Yardımcısı Dilek Gappi de, uzman gazeteciliğin önemli isimlerinden biri olan Ali Ekber Yıldırım'ı konuk ettikleri için mutluluk duyduklarını söyledi.

Ali Ekber Yıldırım, söyleşinin ardından etkinliğe katılanlar için "Üretme Tüket" isimli kitabını imzaladı.