Milas: 150 köy 1000 dünya 2020-02-19 00:00:00
Yazar: Ercan Sever
Adını rüzgar tanrısı Ailos'un soyundan gelen Mylasos'dan alan, Sodra Dağı eteklerine kurulu Milas, geniş coğrafyası ve bu coğrafyanın her noktasına dağılmış, sayıları 150'yi aşan köyü ile Ege'nin çeyiz sandığıdır. Verimli toprakları ile 5000 yıldır yerleşim için tercih edilen Milas, Karadeniz'i kıskandıran ormanları ve bu ormanların buluştuğu sahilleri ile baş döndürücü güzelliğe sahip. Ege mitolojisinin vaz geçilmez mekanlarının yer aldığı Milas, Bafa gölünden Uyku vadisine, Fesleğen yaylasından Ören denizine doğal güzelliklerin görsel sanatlara dönüştürdüğü yeryüzü cennetidir. Kazıklı'dan Ören'e ulaşan sahilleri ile turizmin gözde mekanı olan ilçe, zeytin, narenciye, bal gibi zengin tarımsal üretimi ile de bilinmektedir.
Milas köyleri, özgün folklorik kimlikleri için direniyor
Anadolu'da aşina olduğumuz bu genel zenginliğin dışında Milas'ı farklı kılan, kalabalık köy varlığı ve yerleşimleridir. Bir ilçeye göre yüksek sayılabilecek köy sayısı, İstanbul dahil bir çok ilin sahip olduğu köyden fazladır. Milas köyleri; yöresel, otantik ürün ve üretimi ile kültürel hazine niteliğinde. Yöresel sanatların, kıyafetten mimariye, taş işçiliğinden ahşap işlemeciliğine korunduğu, direndiği Milas köyleri, özgün folklorik zenginliğin Anadolu'daki son kalelerinden. Milas köyleri denilince haklı olarak akla ilk gelen Çomakdağ'ın yanı sıra folklorik derinliği ve özgünlüğü ile Çomakdağ'ın hiç de gerisinde kalmayacak köyler, Milas'ın dört bir yanına dağılmış. Söke-Bodrum karayolunun geçmesine bağlı olarak dışa açılan ve özgünlüklerini yitiren yol boyu yoğun köy yerleşimleri, her şeye rağmen görülmeyi ve keşfedilmeyi hak ediyor.
Bafa Gölü'nün etrafına serpili köyler, özellikle Kapıkırı, Çamiçi (Bafa) Pınarcık, Gölyaka son yıllarda yerel gezginlerin ilgi odağında. Bodrum yolu üzerinde ve çevresinde yer alan; Narhisar, Danişment, Eğridere, Dibekdere, Kızılcakuyu, Derince, Karakuyu, Şenköy, Köşk, Ekindere, Epçe, Etrenli, Hacıahmetler, Kurudere, Çandır, Selimiye gibi onlarca köy, yüzyıllara meydan okuyan mimarisi, evleri ile kesinlikle görülmesi gereken yerler.
Milas'ın eşsiz coğrafyasında, dört-beş temel aks üzerine dağılmış köylerin yer aldığı bir diğer hatta ise Yatağan'a kadar devam eden, Milas karakteristiğini korumuş köyler yer alıyor; Hisarcık, Göldere, Çamlıyurt, Çallı, Olukbaşı, Ortaköy bunlardan bir kaçı. Milas'ın kıyı kesiminde yer alan, turizm ve yazlık yerleşim nedeni ile iç bölgelerdekiler kadar şanslı olmayıp, konut alanı haline gelen köyler her şeye rağmen görülmeye değer. Didim Akbük'ten çıktıktan sonra sahil şeridinden devam edilerek Bozbük, Kazıklı, Gürçamlar, Kıyıkışlacık, Güllük, Boğaziçi ve Meşelik, Milas'ın sahil belde ve köyleri. Kıyıkışlacık'ın ardında ise Bodrum karayoluna kadar yayılmış Avşar, Damlıboğaz, Ovakışlacık, Aktaş, Yaşyer, İçme, Savran, Koru tarım ve hayvancılığın canlı olduğu köyler.
Beçin-Ören ormanlarına gizli muhteşem köyler
Milas şehir merkezini arkanıza alıp Türkiye'nin harika sahillerinden birine sahip Ören denizine devam ederken eşlik eden ormanlara serpilmiş köylerin her biri size farklı bir dünya vadediyor. Milas'ı Ören istikametinde geçtikten sonra sizi ilk karşılayan köylerden biri Ulaş olacaktır. İnanılmaz habitatı ile sizi mest edecek çiçek kokuları arasından ulaşacağınız Ulaş ve Çamköy son dönemde kentten köye göçün tercih edilenleri arasında yer alıyor. Dağ yamaçlarına kurulu Kalem, Kultak, Alatepe, Dere, Fesleğen, Bayır, Gökpınar ise Milas'ın otantik kültürel mirasını korumayı başaran köyler arasında yer alıyor. İstikametinizi Bodrum yönüne çevirdiğinizde ise sizi, Kazıklı-Meşelik hattında olduğu gibi turizm ve yazlık yerleşkelere ev sahipliği yapan Ören, Alatepe, Türküevleri, Bozalan, Çökertme size sıcak ev sahipliği yapacaktır..
Güllük'ten Bodrum istikametine devam ederken muhteşem ormanlara sahip Meşelik bölgesinde çok sayıda köy de son yıllarda büyükşehirden göç edenlerin sığınağı haline geliyor. Akyol, Kemikler, Kuzyaka, Ağaçlıhüyük, Çiftlik, Hasanlar, Dörttepe sayıları her geçen gün artan kentli yeni yerleşimciler nedeni ile maalesef köy karakteristiğini kaybetmek üzereler.
Sonunun Bodruma benzememesi umudu ile Milas'ın büyük bölümü otantik kimliğinde direnen, adını saydığımız veya sayamadığımız 150 köy doğa ve tarih tutkunlarına gizemli ambalajında mutluluk ödülü müjdeliyor.