Senem AydoÄŸan
UN Women / Program analisti

Birleşmiş Milletler'in (BM) toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadının güçlenmesi konularındaki en kapsamlı toplantısı, 11-22 Mart 2019 tarihleri arasında gerçekleştiriliyor. BM Kadının Statüsü Komisyonu'nun 63. oturumu (KSK63), örgütün New York'taki merkezinde gerçekleşen toplantılarla devam ediyor.

Kadının Statüsü Komisyonu, 21 Haziran 1946 yılında BM Ekonomik ve Sosyal Konseyi (EKOSOK) tarafından alınan bir kararla, yine bu konseyin işlevsel komisyonlarından biri olarak kurulmuş. Hükümetler arası bir organ olan ve temel amacı kadın-erkek eşitliği ilkesinin uygulanmasını sağlamak olan komisyon, her yıl Mart ayında iki hafta süresince toplanıyor.

BM Ekonomik ve Sosyal Konseyi, 1996 yılında aldığı bir kararla Kadının Statüsü Komisyonu'nun etki alanını ve temel amacını genişletmiş. Konsey, komisyonun "1995 Pekin Deklarasyonu ve Eylem Planı"nın uygulanmasında karşılaşılan zorlukları izlemek ve denetlemek ile ilgili görevi de üstlenmesine, ayrıca toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifinin Birleşmiş Milletler'in tüm ana plan, politika ve aktivitelerine yerleştirme yaklaşımı için de çalışmasına karar vermiş.

BM Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi Birimi (UN Women) tarafından düzenlenen toplantılara tüm üye ülkelerden hükümet temsilcileri, BM yetkilileri ve sivil toplum kuruluşları katılıyor.

Komisyon iki hafta boyunca gerçekleştirilen toplantılar çerçevesinde, dünyada toplumsal cinsiyet eşitliğinin durumu, ulaşılan hedefler, kazanılan başarılar ile ana hedeflere ulaşılmada karşılaşılan sorunlar üzerine genel görüşmeler gerçekleştiriyor. Bunun yanında; Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu'ndan yola çıkılarak belirlenen ana temaya da yoğunlaşıyor.

Bu yılki KSK63'ün ana teması "Sosyal koruma hizmetleri, kamu hizmetlerine erişim ve toplumsal cinsiyet eşitliği; kadın ve genç kızların güçlenmesi için sürdürülebilir altyapı tesisleri" olarak belirlendi. Komisyon ana tema haricinde, daha önceki komisyonlarda varılan kararların uygulanmasıyla ilgili gelişmeleri de inceleme teması olarak değerlendiriliyor. Bu seneki inceleme teması "Kadının güçlenmesi ve sürdürülebilir kalkınmaya etkileri" olarak belirlendi.

Kadının Statüsü Komisyonu çerçevesinde ayrıca, ana temayla ilgili tecrübe ve iyi örneklerin paylaşıldığı üst düzey yuvarlak masa toplantılarıyla uygulamaların hızlandırılması için gerekli olan adım ve önlemlerin tartışıldığı interaktif paneller de düzenleniyor.

Bu seneki toplantılara, Birleşmiş Milletler üyesi ülke temsilcileri ve Birleşmiş Milletler çalışanları haricinde, aktivistler, akademisyenler ve binden fazla sivil toplum kuruluşunu temsilen 10 bine yakın sivil toplum kuruluşu temsilcisi katılıyor.

Komisyonun bu seneki oturumu 11 Mart günü, bir gün önce Etiyopya Havayolları'na ait yolcu uçağının düşmesi ve bu elim kazada tüm mürettebat ve yolcularla birlikte 21'i Birleşmiş Milletler çalışanı olmak üzere 150'den fazla kişinin hayatını kaybetmesi sebebiyle bir dakikalık saygı duruşuyla başladı. Hayatını kaybeden BM personeli için BM bayrakları yarıya çekildi.

BM Genel Sekreteri António Guterres, açılış konuşmasında, toplumsal cinsiyet eşitliğinin küresel kalkınmanın ve ilerlemenin şartı olduğunun altını çizdi. Kadınlara karşı uygulanan ayrımcılığın, toplumları, organizasyonları, şirketleri ve ekonomileri zarara uğrattığını söyleyen Genel Sekreter, bu sebeple tüm erkeklerin kadın hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliğini savunması gerektiğini söyleyerek yine aynı sebepten ötürü kendisini gururla bir "feminist" olarak tanımladığını söyledi.

Komisyonun bu seneki Başkanı İrlanda Büyükelçisi Geraldine Byrne Nason ise konuşmasında çok uluslu organizasyonlarda daha fazla sayıda kadına ihtiyaç olduğunu söyleyerek, toplumsal cinsiyet eşitliğine erişmek için güçlü bir siyasi iradeye gereksinim olduğunu dile getirdi.

Açılışta konuşan bir diğer isim de UN Women İcra Direktörü ve BM Genel Sekreter Baş Yardımcısı Phumzile Mlambo-Ngcuka idi. Mlambo-Ngcuka konuşmasında katılımcıları, insan hakları ve kadın hakları konusunda siyasi iklimlerin sarsıntılarına direnebilecek güçte, kalıcı değişimler için teşvik ettiğini ve artık kademeli, ufak adımlar değil daha cesur adımlar atmaları gerektiğini söyledi.

Komisyon, bu hafta da yapılacak resmi toplantılar ve yan etkinliklerle devam edecek, 22 Mart 2019 günü toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadının güçlenmesiyle ilgili olarak yapılması gereken ek eylemler üzerine alınacak karar ve önergeyle son bulacak.

***

Not: Makale tamamen yazarın kendi görüşlerini yansıtmakta olup çalıştığı organizasyonun görüşlerini ifade etmez.