e-ticareti öğrenen İzmirli kadınlar evde üretiyor, sanal dükkanda satıyor
Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) İzmir İl Kadın Girişimciler Kurulu'nun evde üretim yapan kadınlar için sosyal sorumluluk projesi olarak başlattığı e-ticaret projesi, sanal dükkan "Ben Yaptım" dört yılı geride bıraktı. Projede dükkan açan kadınlar belki üst kattaki hamarat komşunuz, belki çocukları büyüttükten sonra yeteneklerini keşfeden kardeşiniz, eşiniz... Projeyle özgüvenleri gelişen, yaşamları değişen, para kazanıp cesaret bulan kadınların hepsi TOBB'un yaşamlarına dokunan projesiyle tanışmaktan mutlu.

İzmirli girişimci kadınların http://www.gittigidiyor.com/sosyal-sorumluluk/tobb-izmir web adresinden ulaşılabilen dükkanlarında gıda dışında el emeği, aklınıza gelebilecek herşey tasarlanıp satışa sunuluyor. E-ticaret sitesinde büyük bir çabayla yol alan kadınların ortak görüşü "TOBB bize vereceğini verdi. Artık çıtayı yükseltme sırası bizde. Çünkü artık güç bizde?"

Sanal dünyanın en çok ilgi gören e-ticaret sitelerinden biri olan GittiGidiyor.com'da "İzmir'de biz yaptık" sloganıyla dükkan açan kadınların bir kısmı bugün gerçek kişi niteliğiyle vergi yükümlüsü bile olmuş.

Gittigidiyor.com sitesinin sosyal sorumluluk projesi olarak baktığı çalışmada dükkan açan kadınlardan komisyon almayışı da önemli bir destek olmuş. Başlangıçta 80 üyesi olan ve 27 dükkanla yola çıkılan projede ayakta kalmayı başarmış kadınlar dört yıllık süreçte TOBB şemsiyesi altındaki sanal komşuluklarını geliştirmiş, bir süredir gerçek yaşamda da biraraya gelip projeler üretmeye başlamışlar.

Haftada bir gün sanal dükkan sahiplerinden Zeynep Bulut'un Karşıyaka'daki ebru atölyesinde buluşan kadınlar, katılabilecekleri fuarları, festivalleri, etkinlikleri konuşuyor, yeni ürün tasarımlarını birlikte değerlendirip fikir alışverişinde bulunuyor. Bu toplantılarda onlara e-ticaret projesinin fikir sahibi, TOBB İzmir İl Kadın Girişimciler Kurulu Üyesi, 2011-2013 döneminde İzmir İl Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı Seza Yorulmaz da heyecanla rehberlik ediyor. Yorulmaz, onların fikirlerini, taleplerini Kadın Girişimciler Kurulu'na ileterek çalışmaların aksaksız sürmesine, projenin yürümesine destek veriyor.

Dört yılda ayakta kalabilmek

Seza Yorulmaz, e-ticaret sitesinde kadınların el emeğinin değerlendirilmesi fikrinin dört yıl önce İzmir İl Kadın Girişimciler Kurulu önderliğinde yapılan bir araştırma sonrası geliştiğini anımsatıyor. "En ekonomik çözüm ne olur, para harcamadan evinde üreten kadınlar için ne yapabiliriz diye düşündük ve bu fikir gelişti" diyor. Yorulmaz, kadın girişimciliğini desteklemek, onlara "siz yapabilirsiniz" diye cesaret vermek için çıkılan yolda, sitenin evde hiçbir yerden destek almadan, kısıtlı bütçesiyle el işlerini üreten kadınlara çok önemli bir pencere açtığını söylüyor.

Seza Yorulmaz, dört yıllık süreçte bilgisayara dokunmaktan çekinen kadınların bugün e-ticaret konusunda neredeyse bir uzmana dönüşmelerini ve artık para kazanabiliyor olmalarını büyük bir keyifle anlatıyor. Süreci başından beri izlediği için kadınların gelişmelerine de tanıklık eden Yorulmaz, sözlerini şöyle sürdürüyor:

"Tek ihtiyaçları, onlara cesaret verip yol göstermekti. Kadınların en çok özgüvene, desteğe ihtiyacı var. Bizim geleneksel yapımız kadını teşvik etmiyor. Kendine güvenmezsen sana birçok olanak tanınsa bile ne yapmak istediğini bilemeyebilirsin. Bu anlamda biz itici güç olduk kadınlar için. Biz kimseye para vermedik. Ama nasıl para kazanabileceklerini, emeklerini nasıl değere dönüştürebilecekleri konusunda yol gösterdik. Bu projede yer alan kadınlar çevrelerine de rol model oldular. Kendi değerleriyle bilgilerini arttırıp çoğaldılar."

Güç bizde artık

Zeynep Bulut, projenin başından beri içinde. Sanal dükkandan gerçek dükkana geçmiş kadınlardan. Sitedeki dükkanının ismi de Zeynep Bulut Ebru Atölyesi. Ebru sanatını uyguladığı kumaşlardan fularlar, kravatlar, yastıklar, ipek şallar üretiyor. Zeynep Hanım, Ege Bölgesi Sanayi Odası'nın TOBB Kadın Girişimciler Koordinatörü olduğu dönemde, Berkay Eskinazi önderliğinde gerçekleşen "İzmir'in Girişimci Kadınları" projesinde de yer almış. Karşıyaka'daki atölyesini e-ticaret sitesinde dükkanı olan arkadaşlarının kullanımına açabildiği için mutlu.

Zeynep Bulut, her toplantının bir beyin fırtınasına dönüştüğünü ve herkesin ortaya çıkan fikirlerden beslenerek geliştiğini anlatıyor. "Ürettiğimiz her ürün çok değerli. İnternetten ürününüzü sattığınızda dünyanın heryerinden müşteriniz oluyor. Başlangıçta bir ürün sattığımızda bile çok mutlu oluyorduk. Artık hepimiz bu süreci aştık. Çok ciddi çalışma gerekiyor, ama karşılığını alabiliyorsunuz" diyor. Bulut, TOBB'un e-ticaret yolunu açan projesinin kadın girişimciler için çok önemli bir dokunuş olduğunu dile getiriyor. "TOBB bize vermesi gerekeni verdi. Gerisi bize kaldı artık. Çıtayı daha da yükseltmek için gereken güç bizde" diyor.

Bir sonraki adımı sorduğum Zeynep Bulut, "Arkadaşlarımın üretimlerinin satıldığı küçük köşebaşı dükkanlar açmak istiyoruz İzmir'in merkezi yerlerinde" diye yanıt veriyor. Bu amaçla belediyelerle görüşmeyi, destek alabilirlerse bu hayallerini gerçekleştirmeyi planladıklarını anlatıyor.

Kartopu gibi büyüyoruz

İlke Örnek de e-ticaret projesiyle kendine yol açmayı başarmış kadınlardan. Sanal dükkanının adı Atölye Mia. Ev dekorasyon ve aksesuarları üretiyorlar. Sanal dükkandan öylesine güzel geri dönüş almışlar ki, sonunda eşiyle birlikte bir şirket kurmuşlar. Deneyimlerini şöyle paylaşıyor:

"Başta şirketimiz yoktu. Gittigidiyor.com'daki dükkanımızla e-ticareti öğrendik. Talepler doğrultusunda ürünlerimizi ve ilişkilerimizi geliştirdik. Bizi internetten bulan firmaların talepleri çoğalınca bir ofis ve atölye açtık. Gerçekten çok çalışmamız gerekiyor. Eğer çaba gösterirseniz internet çok ciddi bir satış yeri. Karşılığını alabiliyorsunuz. Bir de site çok güvenli, bu da müşterinin rahat alışveriş etmesine yol açıyor. Bu bizim için de olumlu. Başlangıçta 10 tane ürünümüz vardı, şimdi 500'e yaklaştı sayımız. Kadınlar için gerçekten önemli bir kazanç kapısı olabilir burası."

Hayallerimizi tasarlıyoruz

Behiye Tanık, sitede Bibi Giyim ve Ev Aksesuarları dükkanını işletiyor. Tanık, aynı zamanda grubun sözcülüğünü üstlenmiş. Ürünleri tamamen kendi hayal ürünü olan Behiye Tanık, sitedeki arkadaşlarının yaratıcılık konusunda çok yetenekli olduğunu vurguluyor. "Kadınların istediğinde yapamayacağı şey yok. Buna bilgisayar öğrnemek, internette satış yapmak dahil. Bundan çekinmelerine gerek yok kadınların. Ayrıca biz hepimiz birbirimize destek veriyoruz, eksiklerimizi tamamlıyoruz" diyor.

Fransa'da fuara katılacak

Projede yer alan kadınlardan birisi de Yaşar Danış. Otantik el emeği ürünler tasarlayan Danış, geçtiğimiz yıl el işi ürünleriyle Fransa'da Lyon Türk Kültür Derneği tarafından düzenlenen Festiculture Festivali'ne katılmış. Bu yıl da Mayıs ayında düzenlenecek fuar için hazırlık yapıyor, yabancıların el işi ürünlere büyük ilgi gösterdiğini söylüyor. Yaşar Danış, heyecanını "Bu yıl fuarın ana teması Çanakkale Zaferi'nin 100. yılı. Tema doğrultusunda ürünler hazırlıyorum. Grubumuzdan arkadaşlarımızla bu fuara katılmayı planladık. Gelemeyen arkadaşlarımızın ürünlerini de götüreceğiz" diyerek paylaşıyor.

Minyatür ev ürünleri

Bir evle ilgili akla gelebilecek her türlü eşyanın minyatürünü yapmak Şahine Eke Yolcu'nun işi. Otantikka adlı dükkanında minyatür objeler satan Yolcu, Seferihisar Sığacık'ta da ürünlerini sattığı bir dükkan açmış, TOBB'un kadın girişimcileriyle tanışmasının kendisi bir şans olduğunu söylüyor.