Çevrenizdeki her şeyin hareket ettiğini, yerin ayaklarınızın altından kayıp gittiğini; yürürken ayağınızı boşluğa attığınızı; hatta bazen deprem olduğunu mu hissediyorsunuz? Öyleyse vertigo hastası olabilirsiniz.

Vertigo, tam anlamıyla hayatınızdaki dengenin uçup gitmesidir. Bazı kişilerde çok net belirtiler verse de bazı hastalar ise yaşadıkları o dengesizlik hissini tarif etmekte dahi güçlük çekerler.
Vertigonun bir kişinin başına gelebilecek en kötü hislerden biri olduğunu belirten Şifa Üniversitesi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Sultan Tarlacı, hastalığı şöyle tanımlıyor: “Vertigo dediğimiz şey, çevrede çok yoğun bir hareket hissidir. Dış dünyanın kişinin çevresinde ya da kişinin uzayda dönüyor olması duygusudur. Bazen kişi, başının içinde bir şey döndüğünü de hissedebilir. Uzay ya da mekanla ilgili duyum bozukluğuna bağlı ortaya çıkan bir çeşit denge bozukluğudur. Ancak göz kararması, görmede bulanma değildir! Bunlarla karıştırılmamalıdır. Vertigo sadece hastanın yaşadığı bir his olduğundan hasta tarafından çok farklı şekillerde tanımlanabilir. Bazen tanımlanamaz; çok değişik bir his, sersemlik, konsantrasyon zorluğu şeklinde olabileceği gibi çok şiddetli bulantı-kusma, ateş basması, soğuk terleme, öğürme, ölüm korkusu, çevrenin uçması hissi arasında belirtiler de verebilir. Toplumdaki yaygınlığı ise yüzde 20-25 kadar yüksektir.”

Başka hastalıklarla karıştırılıyor

Vertigonun en çok yanlış tanı konulan rahatsızlıklardan biri olduğunu söyleyen Tarlacı, “Genellikle boyun damarı tıkanıklığı, beyine giden damarlarda kireçlenme, yetersizlik gibi nedenlere bağlanır. Oysa bu nedenler yüzde 1’in altındadır. Baş dönmesinin en sık nedeni iç kulak denge sistemindeki bozukluktur. Bu bozukluk da en çok virüslerin etkilemesi ile ortaya çıkabiliyor. Bunun dışında; multipl skleroz (MS), Meniere hastalığı, epilepsi (sara), migren, beyin damar tıkanıklığına bağlı baş dönmeleri daha nadir olarak izlenir. Boyun fıtıkları veya kireçlenmeleri, boyun damarlarında darlıklar sanılanın aksine baş dönmesi yapmazlar” diye konuştu.

Yüzde 80'i cerrahi müdahale istemez

Vertigo kaynaklı baş dönmelerini de tarif eden Doç. Dr. Tarlacı, “Baş dönmesi, tek bir atak, aralıklı tekrarlayan ataklar, devamlı, süreğen, kronik ataklar şeklinde ortaya çıkabilir. İç kulağa bağlı baş dönmeleri, tek bir atak şeklinde olabileceği gibi devamlı tekrar eden baş dönmeleri şeklinde de kendini gösterebilir. Genellikle ataklar çok ciddi yakınma yapar. Düşme, terleme, bulantı-kusma, öğürme, ölüm korkusu gibi çok ağır bir baş dönmesi yapar ve genellikle ilaç tedavisi ile 2-3 hafta içinde düzelir. İç kulaktan kaynaklanan, tekrarlayıcı, dönem dönem ataklarla seyreden baş dönmesi tipi de vardır. İç kulakta (genellikle bir taraf) denge toplarının yanlış yere gitmesinden kaynaklanır ve topların neden yer değiştirdiği tam olarak bilinmez. Baş hareketleri (özellikle, yukarı aşağı bakma, sağa sola dönme) ile şiddetli baş dönmeleri ortaya çıkar. Eşlik eden bulantı-kusma, terleme, ölüm korkusu, kan basıncı yükselmesi olabilir. Bazen sadece 5-20 saniye süren dengesizlik, sallantı hissi ile de kendini gösterebilir. Tedavide sadece ilaçlar değil, EPLEY hareketi denilen bir baş çevirme hareketi de yapılır ve bu hareketle iyileşme oranı %80-90’dir. Bazı hastalarda tedaviye dirençli olabilir. Bu durumlarda, iç kulak denge sinirini kesme şeklinde cerrahi girişimler yapılabilmektedir” bilgisini verdi.

Nelere dikkat etmeli?

· Hareketlerinizi kesinlikle baş dönmesi olacak diye kısıtlamayın. Yoksa baş dönmesi kolay düzelmez ve kronikleşebilir.
· Yaşanılabilecek en kötü bir his olmasına rağmen, baş dönmesi sizi kesinlikle öldürmeyecektir! Sadece yaşam konforunuzu bozar. Üzerine gitmelisiniz. Yoksa konforsuz, sürekli dönen bir dünyada yaşarsınız.
· Beklenmedik bir anda dönme olduğunda, güvenli bir yer bulup oturunuz.
· Baş dönmenizin şiddetli olduğu dönemlerde araç kullanmayınız.
· Sigara, çay, kahve ve alkol almayın ya da olabildiğince azaltın.