Orta ve Kuzey Mezopotamya'da tavus kuşu 2013-09-07 00:00:00
Orta ve Kuzey Mezopotamya'da tavus kuşu
Yazar: Ercan Sever
Çok değil, yarım asır öncesine kadar Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin gibi kadim Mezopotamya kentlerinde tavus kuşu, evlerin, eyvan ve bahçelerinin ayrılmaz evcil hayvanıydı.
Din, mezhep, kültür fark etmeksizin bölge insanlarının yüzyıllar boyunca vazgeçilmezi tavus kuşuna yaygın ilgiyi bu kuşun muazzam güzelliği ile açıklamak tek başına yeterli değil.
Yezidilik / Ezidilik, Orta ve Kuzey Mezopotamyanın bin yılık inanç sistemlerinden. Kuzey Irakta Musul yakınlarında, biz Müslümanlarda Kabeye denk gelen Laleş Vadisindeki kutsal merkezlerini çevreleyecek şekilde bölgede dağınık olarak yaşayan Yezidi / Ezidi topluluk ve inanışına göre tavus kuşu kutsal hayvan olarak nitelendirilmiş. Aynı inanışa göre düşmüş bir melek olan Melek-i Tavus, tavus kuşu ile simgelendirilir.
İslam sufiliği ile yerel Mezopotamya inançlarının harmanlaması gibi düşünebileceğimiz bir dinsel öğretiye sahip Yezidi/Ezidiler bu nedenle tavus kuşlarına özel önem vermiş ve özenle bakmışlardır.
Yezidi/Ezidi lerin bu kuşa verdikleri önemin diğer Mezopotamya topluluk ve kültürlerini etkilememesi düşünülemezdi. Bu nedenle tavus kuşları inanç fark etmeksizin çok değil yarım asır öncesine kadar tüm Orta ve Kuzey Mezopotamya yerleşimlerinde yaygın beslenen evcil hayvan olmuştur.
Şanlıurfa, Diyarbakır, Batman, Şırnak, Hakkari hattında yerleşik Yezidi / Ezidi cemaat bugün sembolik düzeyde kalan sayıları ile bölgenin kaybolmaya yüz tutan renklerinden. Ancak özellikle Avrupadaki küçük ama örgün varlıkları Yezidi / Ezidilerin kültür ve tarihlerinin korunmasını sağlıyor.
Ülkemizdeki nüfusları bir dönem yüz binler ile ifade edilen Yezidi / Ezidilerin bölge kent yaşamına armağan ettikleri tavus kuşları, tıpkı bu kuşa kutsiyet atfeden Yezidi / Ezidiler gibi kaybolan zenginliklerimiz arasındaki hüzünlü yerlerini aldılar.
Din, mezhep, kültür fark etmeksizin bölge insanlarının yüzyıllar boyunca vazgeçilmezi tavus kuşuna yaygın ilgiyi bu kuşun muazzam güzelliği ile açıklamak tek başına yeterli değil.
Yezidilik / Ezidilik, Orta ve Kuzey Mezopotamyanın bin yılık inanç sistemlerinden. Kuzey Irakta Musul yakınlarında, biz Müslümanlarda Kabeye denk gelen Laleş Vadisindeki kutsal merkezlerini çevreleyecek şekilde bölgede dağınık olarak yaşayan Yezidi / Ezidi topluluk ve inanışına göre tavus kuşu kutsal hayvan olarak nitelendirilmiş. Aynı inanışa göre düşmüş bir melek olan Melek-i Tavus, tavus kuşu ile simgelendirilir. İslam sufiliği ile yerel Mezopotamya inançlarının harmanlaması gibi düşünebileceğimiz bir dinsel öğretiye sahip Yezidi/Ezidiler bu nedenle tavus kuşlarına özel önem vermiş ve özenle bakmışlardır.
Yezidi/Ezidi lerin bu kuşa verdikleri önemin diğer Mezopotamya topluluk ve kültürlerini etkilememesi düşünülemezdi. Bu nedenle tavus kuşları inanç fark etmeksizin çok değil yarım asır öncesine kadar tüm Orta ve Kuzey Mezopotamya yerleşimlerinde yaygın beslenen evcil hayvan olmuştur. Şanlıurfa, Diyarbakır, Batman, Şırnak, Hakkari hattında yerleşik Yezidi / Ezidi cemaat bugün sembolik düzeyde kalan sayıları ile bölgenin kaybolmaya yüz tutan renklerinden. Ancak özellikle Avrupadaki küçük ama örgün varlıkları Yezidi / Ezidilerin kültür ve tarihlerinin korunmasını sağlıyor.
Ülkemizdeki nüfusları bir dönem yüz binler ile ifade edilen Yezidi / Ezidilerin bölge kent yaşamına armağan ettikleri tavus kuşları, tıpkı bu kuşa kutsiyet atfeden Yezidi / Ezidiler gibi kaybolan zenginliklerimiz arasındaki hüzünlü yerlerini aldılar.
2021-07-07 22:00:00
Hakkari şarapçılığı ve Asuri şarap kültürü
Akdeniz havzasında şarap ve şarapçılığın tarihiyle ilişkilendirilmeyen ulus veya uygarlık yok gibidir. Neredeyse bu coğrafyanın tüm ulusları şarapçılık tarihinin kendileriyle başla... Devamı
2020-10-17 20:58:46
Tarihte Moğol Yağmacıların Yapamadığını Defineciler Yapıyor
Uygarlık tarihinin zengin coğrafyalarından birinin üzerinde yaşıyoruz. Onlar hatta yüzlerle ifade edilebilecek, toplum, ulus, uygarlık ve devletin yaşadığı, hüküm sürdüğü Anadolu co... Devamı
2020-09-20 18:00:00
Anadolu tarihinde Süryani ve Ermeni kadınların türküleşen dramları
Türkü sevsin veya sevmesin herkesin duyduğunda mırıldanarak eşlik ettiği bazı türkülerin, popülaritesinin ötesinde derin anlamlar taşıdığını biliriz. Bireyin veya toplumun yaşadı... Devamı
2020-06-21 20:00:00
Sümer Türkmenleri, Akad Türkçesi, Türkler'in uzaylı ataları
Ulusçu fanatizm, dinci fanatizm ile aynı genlere ve karaktere sahiptir. Her iki akım da, akıl dışı savrulmalara açık, mistik, mitolojik ve ezoterik kurgular ile uygarlığa giydirilmeye çal... Devamı
2020-04-24 10:00:00
Hakkari’nin, Şırnak’ın son Katolikleri, son Asurileri
Tarih onlar ile başladı. Sümer, Elam, Babil, Akad, Asur… Bugün din adına cinayetlerin, katliamların yapıldığı Orta Doğu’da, Mezopotamya’da binlerce yıl önce felsefe, sanat, astrono... Devamı
2020-02-19 00:00:00
Milas: 150 köy 1000 dünya
Adını rüzgar tanrısı Ailos'un soyundan gelen Mylasos'dan alan, Sodra Dağı eteklerine kurulu Milas, geniş coğrafyası ve bu coğrafyanın her noktasına dağılmış, sayıları 150'yi aşan ... Devamı
2018-12-13 00:00:00
Orta Doğu'nun son Hristiyanları, son tehcir!
Sümer'den Elam'a, Babil'den Asur'a, tarihin, uygarlığın başladığı coğrafya Orta Doğu aynı zamanda tüm semavi dinlerin ortak anavatanı. İslamiyetin doğuşuna kadar irili ufaklı Hristiy... Devamı
2018-10-21 00:00:00
Sümer'in biraları, Mezopotamya'nın şarapları
Mezopotamya, Ön Asya veya tümden Orta Doğu henüz dinsel bağnazlıkların karanlığına gömülmemişken, kentlerinde; tiyatro alanları, spor meydanları coşku ile dolar, anne-babalar çocukla... Devamı
