Ege Bölgesi'nin en büyük göğüs hastalıkları hastanesi, Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi sigarayla mücadelede örnek bir projeyi başlatıyor. Proje uyarınca, hastanedeki "dumansız hava sahası" Ekim ayından başlayarak kapalı alanların yanı sıra hastane bahçesini de kapsayacak. 80 hektar alan üzerine kurulu olan hastanede sigara tiryakilerinin kullanması için iki ayrı çardak siparişi verildi.

Halk arasındaki yaygın adıyla Tepecik Göğüs Hastalıkları Hastanesi, sigarayla mücadele konusunda çok önemli bir çalışmayı başlatıyor. Hastane Başhekimi Doç. Dr. Ahmet Emin Erbaycu, "Girişimimiz büyük olasılıkla Türkiye'de bir kamu hastanesinde ilk defa başlatılacak olan çok önemli bir adım. Her yıl yaklaşık üç bin yeni akciğer kanseri teşhisi konduğunu düşünürsek dumansız hava sahasının kapsamını neden bahçeyi de içine alacak şekilde genişletmek istediğimiz kolayca anlaşılır" diyor.

Günde yaklaşık üç bin hastanın ayakta tedavi olduğu, 440 yatan hasta, 1250 çalışanı bulunan Tepecik Göğüs Hastalıkları Hastanesi'nin gün içindeki ziyaretçi sayısının zirve saatlerde yaklaşık 6-7 bin kişi olduğuna dikkat çekiyor Başhekim Doç. Dr. Erbaycu. Hastaların yanı sıra çocukların ve sağlıklı insanların da hastaneye girip çıktığını, hastane bahçesinde içilen sigaranın bu kitleyi de olumsuz etkilediğini belirtiyor.

Hastanede 22 yıldır görev yapan ve kendisi de göğüs hastalıkları uzmanı olan Doç. Dr. Ahmet Emin Erbaycu ne kadar zor bir karar aldıklarının farkında. 80 hektarlık, 20'den fazla binanın bulunduğu koskocaman bir alanda, hekimlerinin yüzde 25'nin, hemşirelerinin ise neredeyse yüzde 50'sinin sigara içtiği bir hastanede böylesine radikal bir kararı uygulamanın zaman alacağını belirtiyor.

"Bu kararı bir plan doğrultusunda adım adım uygulayacağız. Ekim 2013 bizim sigara yasağını başlatacağımız tarih. Bu tarihe kadar bastıracağımız broşürlerde konuyu tekrar tekrar anlatacağız. Hastane anfisinde personelimize ve hasta yakınlarına bu konuda seminerler vereceğiz. Sigara içmek isteyenler içinse bahçeye iki çardak siparişi verdik. Dışarıdan anlaşılmayacak, 25-30 metrekarelik çardaklar. Bunu hastanenin belirli noktalarına koyacağız. Sigara içmek isteyenleri bu çardaklara yönlendireceğiz" diyor.

"Sigara içiyor musunuz?" diye sorduğumda yanıtı "Hayır" olunca doğrusu içim rahatlıyor. Öyle ya, başhekim sigara içerse, yasağı uygulamak çok daha zor.

Tepecik Göğüs Hastalıkları Hastanesi sigarayı bırakmak isteyenler için poliklinik hizmeti de veriyor. Ayda yaklaşık 300'ü aşkın hastanın başvurduğu poliklinikte bir yıl boyunca sigara içmeyenler, sigarayı bırakmış olarak kabul ediliyor. Bu oranın yüzde 33 olduğunu anlatan Doç. Dr. Ahmet Emin Erbaycu, tüm dünyada tedaviyle sigara bırakma oranının da yüzde 30 olduğunu söylüyor.

Akciğer kanseri ilk sırada

103 yıldan bu yana kentin röntgenini çeken hastane, bir dönem verem hastalarının sıklıkla başvurduğu bir kurum iken bugün akciğer kanseri ilk sırayı almış durumda. Akciğer hastalıkları konusunda uzman Türkiye'deki dört hastaneden biri olan kurumu için "Bu hastanenin çözemediği bir hastalık yok" diyen Doç. Dr. Erbaycu, hastanede bulunan EBUS ve PET cihazının hastalar için büyük şans olduğunu dile getiriyor. Akciğer kanseri hastalarının hastalık saptanana kadar vakit kaybettiğine dikkat çeken Doç. Dr. Ahmet Emin Erbaycu, hastanede tetkik işlemlerinin genellikle yüzde 90'nın aynı günde tamamlandığını, maksimum kapasitede çalıştıklarını söylüyor.

Akciğer kanserinin büyük bir hızla arttığına dikkat çeken Doç. Dr. Erbaycu, verem konusunda geçmişe göre daha az hastaya hizmet verildiğini, bakanlığın 2005'de başlattığı doğrudan gözlem programıyla ciddi yol alındığını kaydediyor. Hastanede 2012 yılında ilk kez verem teşhisi konulan hasta sayısının 413, bir yıl boyunca tedavi gören hasta sayısının 415 olduğunu söylüyor. Hastaneye sadece komplike olan hastaları yatırdıklarını belirtiyor.

Doç. Dr. Ahmet Emin Erbaycu'nun akciğer kanserine ilişkin sözleri ise iç açıcı değil; "Her yıl yaklaşık üç bin yeni kanser teşhisi konuyor. Erkekler çoğunlukta. Hastaların yüzde 95'i sigara içen hastalar. Hastaların yaklaşık yüzde 85'i ameliyat olamıyor" derken akciğerle ilgili bir şikayet olduğunda mutlaka bir göğüs hastalıkları uzmanına görünmek gerektiğinin altını çiziyor. "Öksürüğün vasfında, balgam çıkarmada değişiklik olursa, balgamda kırmızı tanecikler görülürse mutlaka göğüs hastalıkları uzmanına başvurmalı. Şundandır, bundandır ya da üşüttüm gibi bahanelerle zaman kaybetmemek gerekiyor" diyor.

Sigaranın neden olduğu hastalıkların tedavisi için ödenen bedellerin çok yüksek olduğunu dile getiren Doç. Dr. Erbaycu, hastaneye gelen hastalar içinde KOAH teşhisi konanların da sayısının arttığını belirtiyor. "En iyisi sigaraya hiç başlamamak" diyen Doç. Dr. Ahmet Emin Erbaycu, kimi zaman okulda sigara içerken yakalanan öğrencilerin öğretmenleri eşliğinde hastaneye ziyarete geldiğini ve hastaların durumundan çok etkilendiklerini anlatıyor.

400 bin dolarlık yatırım

Doç. Dr. Erbaycu ile konuştukça yakın bir zamanda belki de Türkiye'nin tam anlamıyla "sigarasız" tek kamu hastanesi olma özelliğini kazanacak olan kurumda başka ilkler olduğunu da öğreniyoruz.

Sağlık Bakanlığı'nın Ocak ayında gerçekleştirilen kalite denetimlerinde "En Yüksek Kaliteli Kurum" ünvanını alan, yine bakanlığın Kalite Bilimsel Araştırma dalında ise ödül kazanan hastane, 1 Ocak'ta Kağıtsız Hastane uygulamasını da başlatacak.

İzmir'de ilk kez Tepecik Göğüs Hastalkıları Hastanesi'nde başlatılan, 400 bin dolarlık bir yatırım öngörülen bu uygulamayla hastalara ilişkin tüm veriler dijital ortama aktarılacak ve hasta yatağının başındaki monitörlerden izlenebilecek. Hastalar monitörden aynı zamanda Skype bağlantısıyla yakınlarıyla iletişim kurabilecek, kitap okuyup hatta isterse film de izleyebilecek. Başhekim Doç. Dr. Ahmet Emin Erbaycu, hastanede şu an 440 yatağın 220'sinde dijital kayıt sistemine geçildiğini söylerken gururlu.

Göz ameliyatları yeniden başladı

Uyku bozukluğundan, beyin cerrahisine, dahiliyeden dermatolojiye, göğüs hastalıklarından radyasyon onkolojisine kadar hemen her dalda hizmet veren hastanede iki yıl önce yaşanan göz ameliyatlarıyla ilgili tatsız olayın ardından ise servisin yenilendiğini belirtiyor Doç. Dr. Ahmet Emin Erbaycu. "Servis bir revizyon geçirildi. Göz ameliyatları iki aydır yeniden başladı hastanemizde" diyor. Sadece çocuk dalında hizmet vermediklerini anlatan Doç. Dr. Erbaycu, 22 yıldır çalıştığı hastanenin başarısını "İşinde iyi çok güçlü bir ekibimiz var" diyerek özetliyor.

Sigara bağımlılığı nedeniyle çok sevdiğim yakınlarımı, meslektaşlarımı kaybettiğim, benim için tatsız anıları olan Tepecik Göğüs Hastalıkları Hastanesi'ne her gidişimde "Neden bu hastanenin bahçesinde de sigara yasaklanmaz?" diye dertlenirdim.

O nedenle bankların üstünde hastasını, konulacak teşhisini ya da cenazesini almak için bekleyen tiryakilerin dumanını savura savura sigara içtiği bu enfes bahçenin de "dumansız hava sahası" kapsamına alınmasına gerçekten çok sevindim.

Bu yazıyı okuyanlar belki uygulamaya başta kızacak, hatta belki hastanede çalışanlar direnç gösterecek. Ama hastaların öksürürken çektiği acıyı, huzursuz uykularındaki inlemelerini, hasta yakınlarının sevdiklerinin acısı karşısındaki çaresiz kalışlarını, umutsuzluklarını, gözlerindeki hüzünü, "Benim için artık çok geç evlat" sözlerini işitince hak verecek ve destek olacaklar.

Umarım proje başarıya ulaşır. Gerçekleştirdikleri yeniliklerle EXPO adayı İzmir'in sağlık alanında göz bebeği kurumlarından olan hastane, bu projenin başarısıyla ülkemizdeki diğer hastanelere de örnek olur.