Deprem - İlkyardım - Kişisel Eylem Planı

Ülkemiz topraklarının yüzde 95’i deprem kuşağı üzerindedir. Deprem gerçeği ile yaşamaya alıştığımızı düşünürken Simav’da yaşanan 5.9 şiddetindeki sarsıntı bize, bu konuda yeterince hazırlıklı olmadığımızı göstermiştir. Bu şiddetteki bir deprem dünyada bir çok ülkede ölüm ve yaralanmaya yol açmıyor. Ancak, ülkemizde durum böyle değildir. 5.9 şiddetindeki depremde bile ölen, yaralanan insanlar olmaktadır.

Depremde Simav Hamza Özcan Sokak'ta beş katlı bir bina yan yatarak tamamen kullanılamaz hale geldi. Bu binanın beşinci katında oturan seyyar satıcı Alpay Özen depremde yaşadıklarını anlattı.

Yaklaşık iki yıl önce meydana gelen depremde de evinin hasar gördüğünü ifade eden Özen, dün gece saat 23.00 civarında bir deprem olduğunu, ilçede sürekli hafif şiddetli deprem olduğu için fazla önemsemediklerini, ancak kısa süre sonra şiddetli bir depremin daha meydana geldiğini söyledi. Şiddetli depremin ardından elektriklerin kesildiğini anlatan 2 çocuk babası Özen, şöyle konuştu:

''- Elektrik kesildikten sonra evdeki soba devrildi. Çocukların bulunduğu odaya gitmek istedim. Bu sırada salondaki mobilyanın büfesi üzerime devrildi, altında kaldım. Eşime çocukları alıp dışarı çıkmasını söyledim. Bu arada ben de büfenin altından kendi çabamla kurtuldum. Soba devrildiği için evi duman sarmaya başladı. Eşim ve iki çocuğumla birlikte merdivene doğru gittik. Ama merdiven basamaklarının yıkılmış olduğunu görünce binadan çıkamadık. Evin yıkılması halinde molozların altında kalmamak için çatıya çıktık. Bu arada sobadan çıkan dumanlar da çatıya doğru gelmişti, çok korktuk. Binaya bir merdiven dayandığını gördüm. Biz ve binada diğer oturanlar bu merdivenle aşağıya inip kurtulduk.''

Simav depreminden alınan dersler ışığında, nasıl hazırlanalım?

Herkesin “Kişisel Eylem Planı” (KEP) olması gerekir:

İster evinizde, işyerinizde veya okulda olun, isterse yolda ya da aracınızın içinde, yaşadığınız ve bulunduğunuz ortamlarda deprem anında ne yapacağınızı, nereye saklanıp, nereye kaçacağınızı önceden düşünün.
Kısacası hepimizin KEP’i olmalıdır. KEP hazırlarken şunları dikkate almalıyız:

* Deprem sırasında evinizde kalmalısınız. Sarsıntı başladığında başınızı ve yüzünüzü korumalısınız. Evde bulunan eşyalar devrilerek veya kırılarak size zarar verebilir. Bu eşyaların duvara sabitlenmesi çok önemlidir. Simav Depreminde birçok televizyon, avize gibi ev eşyası kırıldı ya da ağır hasara uğradı. Bunların bir kısmı insanların yaralanmasına neden oldu. Simav’da Alpay Özen’in de anlattığı gibi sarsıntıyla beraber evlerindeki soba devrildi ve evde yangın çıkmasa da duman zehirlenmesi riskiyle karşı karşıya kaldılar. Tüm bunlardan çıkarabileceğimiz sonuç şudur: Sarsıntı geçene kadar başımızı ve yüzümüzü korumak amacıyla, kollarımızın arasına alarak çömelik veya yatar konumda bekleyerek güvende kalabiliriz.
* Eviniz ya da evinizin üzerinde bulunan zemin sağlam değil, içinde yaşadığınız binanın kuvvetli bir depremde yıkılma olasılığı varsa, birinci katta olsanız da pencereden atlamayı düşünmeyin. Binaların en zayıf yerleri olan asansörleri, merdivenleri kullanmayın. Sarsıntı başlar başlamaz yapılacak en doğru hareket, evinizde bulunan çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, mutfak tezgahı, sofa, koltuk takımı gibi dayanıklı eşyaların yanına sığınmaktır. Bina tamamen yıkılsa da bu eşyaların yanında oluşacak bir yaşam üçgeni sizi kurtarabilir.

* Herkesin kendi KEP’ini hazırlaması gerekir. Eylem planınızı ailenin diğer bireyleri ile paylaşın. Zaman zaman da tatbikat yapın. Bu sayede deprem anında nasıl davranacağınızı bilir ve soğukkanlılığınızı koruyabilirsiniz.

İlkyardım

Deprem sonrası profesyonel yardım gelene kadar geçen zaman, insan yaşamı için çok önemlidir. “Altın saatler” denilen bu zaman diliminde temel ilkyardım uygulamaları çok önemlidir ve ilkyardım bilenler kendi yakınlarına yardımcı olabilecektir.
İlkyardımla ilgili olarak, deprem sonrasında iki temel konu çok daha fazla önem kazanmaktadır: Kanamalar ve kırık-çıkık-ezilmeler.
Elimizin altında bulunan sert mukavvalar, güneşlikler, kapılar, dolap kapakları, temiz bir bez parçası, bir kravat ya da bir eşarp ilkyardımda kullanılan malzemelerdendir.

*Kanaması olan bir kişiye yapılacak olan ilkyardım, kanayan bölgeye temiz bir bez ile bastırmaktır.

* Kırık, çıkık, ezilme şüphesi olduğunda da, bu bölgenin sert mukavva veya güneşlik gibi sert bir madde ile hareketsiz hale getirilmesi gerekir.

Deprem çantası

Birkaç günlük seyahate çıkarken yanımıza alacağımız eşyalar, deprem çantasında bulunması gereken malzemelerle aynıdır. Bu liste kendi kişisel gereksinimlerinize göre değişebilir. Bu çantayı kolay ulaşabileceğiniz ve hemen hergün görebileceğiniz bir yerde tutmanız gerekmektedir. İçeriğine bir göz atalım:
* Kullandığınız ilaçların birkaç günlük yedeği,
* Gözlüğünüz,
* Kredi kartı,
* KiÅŸisel temizlik malzemeleri,
* Yedek pilleriyle transistörlü radyo,
* Düdük,
* Yedek pilleriyle ışık kaynağı,
* Yedek ayakkabı,
* Bir miktar para,
* Çok amaçlı çakı,
* Kalem – kağıt,
* Önemli telefon numaralarının bulunduğu, iletişime geçilecek yakınların bilgilerini içeren, önemli evraklarınızın fotokopilerini (ruhsat, ehliyet, nüfus cüzdanı, tapu) içeren bir su geçirmez dosya.
* Hava koşullarına göre yanınıza alacağınız yedek giysiler.
Her altı ayda bir hazırlık çantasındaki piller, reçeteli ilaçlar değiştirilmelidir.

Deprem gerçeği ile yüzleşmek

Deprem konusunda hazırlık çalışmaları ülkemizde uzun süredir ihmal edilmiştir. Marmara Depreminden hemen sonra başlayan toplumsal duyarlılık son yıllarda giderek azalmış ve bu konuda kaderci bir bakış açısı tüm topluma hakim olmuştur. Deprem ve depremlere hazırlık alanında yapılan çalışmalar hem devlet katında, hem de sivil toplumda giderek azalmıştır. Bu da beraberinde toplumsal duyarlılığı ve hazırlık çalışmalarını azaltmıştır. Duyarlılık azalınca hazırlık çalışmaları da askıya alınmıştır. Sonuçta Simav’da da yakından gördüğümüz gibi halkımız deprem sırasında ve sonrasında ne yapacağını bilememektedir. Nereye gideceği, nereye saklanağı, ne yapacağı belli değildir. Panik ve belirsizlik hali yaşamaktadır. Hazırlıklı olan, depreme önceden hazırlanan insanlar bu konuda daha bilinçlidir ve ne yapacağını daha iyi bilmektedir.


Deprem bir doğa olayıdır ve çocuklarımızı buna hazırlamalıyız

Çocuklarımız depreme hazırlık konusunda en duyarlı ve özel olarak ilgilenilmesi gereken gruptur. Onlara depremin bir doğa olayı olduğunu ve korkmak yerine hazırlıklı olmanın önemini anlatmalıyız. Korktuğumuzu ve endişeye kapıldığımızı görmeleri halinde onları depreme hazırlamamız çok zor olacaktır. Bu doğa olayı ile akıllı olan biz insanlar, kolayca baş edebiliriz. Bunun için de daha sağlam evlerde, binalarda yaşamalıyız. Kötü zeminlerde ev kurmamalıyız. Sarsıntı sırasında ne yapacağımızı önceden çocuklarımıza anlatabilirsek deprem sırasında korkmaz ve bu süreci büyük bir güvenle atlatabilirler. Çocuklarımıza bunu aktarabilmek için önce kendimizin öğrenmesi ve korkumuzu yenebilmemiz gerekmektedir.

Son söz

Devletin deprem ve diğer afetlere hazırlık konusunda yaptığı çalışmalar ne kadar önemliyse, biz bireylerin de alacağı kişisel önlemler bir o kadar önemlidir. Kişisel eylem planınızı (KEP) yapmayı unutmayın!