Agora ve çevresi 2010-09-15 00:00:00
Agora ve çevresi
Yazar: Orhan Beşikçi
Agora kazılarını yöneten Yrd. Doç. Dr. Akın Ersoy yönetiminde bir ekip tarafından Agora ile Kadifekale semtleri arasındaki tünelin girişi Konak Belediyesi'nce düzenlendi. Roma Dönemi'nde inşa edilen 2 bin 500 yıllık tünelin Kadifekale tarafında, Sakarya Mahallesi 821 Sokak'taki girişinde bulunan üç katlı evi kamulaştırıldı. Kültür varlığı niteliğindeki ev ve altında bulunan tünelin restore edilerek turizme kazandırılacağını belirten Konak Belediye Başkanı Hakan Tartan, "Kısa süre sonra başlayacak yenileme çalışmaları ile binada düzenlemeler yapacağız. 2 metre yüksekliğinde ve 1 metre genişliğindeki tünel hala ayakta duruyor" dedi. Tartan, "Gerekli restorasyon ve güçlendirmeler yapılırsa, tünel ziyarete açılabilir. İskender'in Kadifekale efsanesi ve tünelin ortaya çıkarılması turizme büyük katkı sağlar" diye konuştu. Tünel olarak tanımlanan Roma dönemi su kanallarından Agora'ya 2 bin 500 yıldır su aktığı dile getirildi." [Kent-Yaşam Haber]
***
Agora ve çevresinin içerdiği zenginliğin farkına varmamızın tarihçesi çok eskilere gitmiyor. "Binlerce yıllık tünel ortaya çıkarıldı" haberi, kentin tarihini ve suyollarını bilenler için şaşırtıcı bir haber değildir. Adı geçen antik kanalın uzantısını Agorada Faustina heykelinin hemen altındaki demir kapağın altında görmek mümkün.
Bu kanallar Agorada, aynı anda otuz bin kişinin su ihtiyacını karşılayacak sarnıçları ve günümüzde boşuna akan antik pınarı beslediler. Eski İzmir evlerinin altında kalan antik su kanallarına izinsiz girmenin sakıncalarını, sıkışma, metan gazı zehirlenmesi gibi tehlikeleri, amatör arkeologların ve definecilerin bilmesi gerekiyor...
Antik kanallarda araştırma yapmak sadece Kültür ve Turizm Bakanlığı ile onun uhdesinde görev yapan arkeologlara aittir. "Mağaralı sokak, Mağaralı ev " isimleri durduk yerde konulan isimler değildir... Konak Belediyesi satın aldığı binayı arkeolojinin hizmetine verebilir.
Agorada, halen onarımları yapılan duvar resimleri ilgi çekici. Ancak, renklerin birden siyahtan kırmızıya dönmesi, günümüz ressamlarının çizgisine benzeyen portre ve fallus kuşku yaratıyor... Bu resimler Agora'nın yolgeçen hanı olduğu yıllarda, işgüzar bir ressam tarafından çizilmiş olabilir mi? Tabii ki buna uzmanlar karar verecek. Antik dönemden kalma resimlerin yanına yeni resimler çizmek cesaret isteyen bir konu...
Dil uzmanı Prof. Dr. Thomas Drew Bear, İzmir Agorası'nda bulunan yazıtları ve duvar grafitlilerini incelemişti. Bergamalılar, Efesliler, Asya eyaletini temsil eden Smyrnalılar, sportif rekabetlerini, Agorada Alçı sıvalı duvarlara yansıtmışlar. Smynalılar "Asya birincileri diye yazarken"Efesliler "Ephesios onurlandırıyor" diye karşılık vermiş.
Günlük yaşantılarında birbirlerine "Hayırlı iş, bol şans" temennisinde bulunmayı ihmal etmeyen Smyrnalılarla ilgili yeni bilgileri, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin desteğiyle devam ettirilen arkeolojik kazılar sayesinde öğreniyoruz. Müze yetkilileri Agoradan çıkan yazıtları, duvar grafitlerini katalog haline getirip dünyaya tanıtacaklarını 2003 yılında açıklamışlardı, tanıtıldı da bizler mi duymadık?..
Oteller Sokağı'nın girişindeki şimdi üzerinde başka yapılar bulunan, Uşakizade Latife Hanım'ın dede evinin bahçesinde bir Roma kapısı olduğunu biliniyor. Yine oteller sokağında bir işyerinin bodrumunda bulunan, tünel olduğu sanılan girişler, Roma hamamı veya üzeri toprak dolu bir tonoz da olabilir.
Seyyah Olfierti Dapper (1681) Richard Pococke (1701-1765) gibi seyyahlar, seyahatnamelerinde, "İzmir şehir surlarının inşa edildiği bütün taşlara V harfi oyulmuştur. V harfi İmparator Vespasianın adının baş harfi olsa gerek" diye taşların gizeminden bahsederler... V harfli iri taşlarla örülü duvar örneğini, eğer yerinde duruyorsa yıllar önce, aynı iş yerinin bodrumunda görmüştüm. Strabona göre Gimnazyumda buralarda bir yerlerdedir. Tabii ki bütün bunlar arkeologların yapacağı çalışmalarla ortaya çıkacak.
Agorada, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin istimlak ettiği alanda, yaklaşık iki yıl önce Yrd. Doç. Dr. Akın Ersoy, meclis binasını bulma hayalinden bahsetmişti. Arkeolog Akın Ersoy, bütün tarihinde deprem görmüş, sel felaketine uğramış, üzerini yapıların örttüğü alanda meclis binasını, işaret ettiği yerde eliyle koymuş gibi buldu. Dilerim, Altınpark kazılarında Milattan Sonra 2. Yüzyıl'a tarihlenen, bir ucu Kervan Köprüsü'ne, diğer ucu Agora istikametine giden, sütunlu yolun yakınlarında "Yolcusunu uğurlayan Apollon" heykelini bulma hayali de gerçekleşir.
Yolcusunu uğurlayan Apollon heykelinin aslı müzeye, kopyası Basmane Garı'nın önüne yakışır mı yakışır...
***
Agora ve çevresinin içerdiği zenginliğin farkına varmamızın tarihçesi çok eskilere gitmiyor. "Binlerce yıllık tünel ortaya çıkarıldı" haberi, kentin tarihini ve suyollarını bilenler için şaşırtıcı bir haber değildir. Adı geçen antik kanalın uzantısını Agorada Faustina heykelinin hemen altındaki demir kapağın altında görmek mümkün.
Bu kanallar Agorada, aynı anda otuz bin kişinin su ihtiyacını karşılayacak sarnıçları ve günümüzde boşuna akan antik pınarı beslediler. Eski İzmir evlerinin altında kalan antik su kanallarına izinsiz girmenin sakıncalarını, sıkışma, metan gazı zehirlenmesi gibi tehlikeleri, amatör arkeologların ve definecilerin bilmesi gerekiyor...
Antik kanallarda araştırma yapmak sadece Kültür ve Turizm Bakanlığı ile onun uhdesinde görev yapan arkeologlara aittir. "Mağaralı sokak, Mağaralı ev " isimleri durduk yerde konulan isimler değildir... Konak Belediyesi satın aldığı binayı arkeolojinin hizmetine verebilir.
Agorada, halen onarımları yapılan duvar resimleri ilgi çekici. Ancak, renklerin birden siyahtan kırmızıya dönmesi, günümüz ressamlarının çizgisine benzeyen portre ve fallus kuşku yaratıyor... Bu resimler Agora'nın yolgeçen hanı olduğu yıllarda, işgüzar bir ressam tarafından çizilmiş olabilir mi? Tabii ki buna uzmanlar karar verecek. Antik dönemden kalma resimlerin yanına yeni resimler çizmek cesaret isteyen bir konu...
Dil uzmanı Prof. Dr. Thomas Drew Bear, İzmir Agorası'nda bulunan yazıtları ve duvar grafitlilerini incelemişti. Bergamalılar, Efesliler, Asya eyaletini temsil eden Smyrnalılar, sportif rekabetlerini, Agorada Alçı sıvalı duvarlara yansıtmışlar. Smynalılar "Asya birincileri diye yazarken"Efesliler "Ephesios onurlandırıyor" diye karşılık vermiş.
Günlük yaşantılarında birbirlerine "Hayırlı iş, bol şans" temennisinde bulunmayı ihmal etmeyen Smyrnalılarla ilgili yeni bilgileri, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin desteğiyle devam ettirilen arkeolojik kazılar sayesinde öğreniyoruz. Müze yetkilileri Agoradan çıkan yazıtları, duvar grafitlerini katalog haline getirip dünyaya tanıtacaklarını 2003 yılında açıklamışlardı, tanıtıldı da bizler mi duymadık?..
Oteller Sokağı'nın girişindeki şimdi üzerinde başka yapılar bulunan, Uşakizade Latife Hanım'ın dede evinin bahçesinde bir Roma kapısı olduğunu biliniyor. Yine oteller sokağında bir işyerinin bodrumunda bulunan, tünel olduğu sanılan girişler, Roma hamamı veya üzeri toprak dolu bir tonoz da olabilir.
Seyyah Olfierti Dapper (1681) Richard Pococke (1701-1765) gibi seyyahlar, seyahatnamelerinde, "İzmir şehir surlarının inşa edildiği bütün taşlara V harfi oyulmuştur. V harfi İmparator Vespasianın adının baş harfi olsa gerek" diye taşların gizeminden bahsederler... V harfli iri taşlarla örülü duvar örneğini, eğer yerinde duruyorsa yıllar önce, aynı iş yerinin bodrumunda görmüştüm. Strabona göre Gimnazyumda buralarda bir yerlerdedir. Tabii ki bütün bunlar arkeologların yapacağı çalışmalarla ortaya çıkacak.
Agorada, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin istimlak ettiği alanda, yaklaşık iki yıl önce Yrd. Doç. Dr. Akın Ersoy, meclis binasını bulma hayalinden bahsetmişti. Arkeolog Akın Ersoy, bütün tarihinde deprem görmüş, sel felaketine uğramış, üzerini yapıların örttüğü alanda meclis binasını, işaret ettiği yerde eliyle koymuş gibi buldu. Dilerim, Altınpark kazılarında Milattan Sonra 2. Yüzyıl'a tarihlenen, bir ucu Kervan Köprüsü'ne, diğer ucu Agora istikametine giden, sütunlu yolun yakınlarında "Yolcusunu uğurlayan Apollon" heykelini bulma hayali de gerçekleşir.
Yolcusunu uğurlayan Apollon heykelinin aslı müzeye, kopyası Basmane Garı'nın önüne yakışır mı yakışır...
2024-05-21 16:52:20
Basmane bölgesinde bir tarihi katman
Basmane Garı’nın kuzey doğusunda Ermeni ve Rum mahallelerinin sınırında bulunan, eski bir yapıdan kalma duvarın temellerinde Roma ya da Erken Bizans Dönemi blok taşları görülmektedir. ... Devamı
2023-06-14 22:48:22
Mimar Necmeddin Emre'nin Kokluca'da annesi için mezar tasarımı
Cumhuriyet döneminde gömüye açılan Kokluca Mezarlığı’nı ziyaret ederseniz günümüzün modern mezarları arasında, sayısı çok fazla olmasa da Osmanlı dönemine ait mezar ve mezar ta... Devamı
2022-12-13 15:00:00
Gazozhanesi olan sinema
Sinema afişlerinin asılı olduğu araçlarla sokak aralarında megafonla yapılan anonsları anımsayanlar olacaktır. Sevilen artistlerin rol aldığı filmleri semt sinemalarında çiğdem çitle... Devamı
2022-06-15 22:00:00
Sinagog avlusunda at nalları
Çatısı göçmüş, pencere kemerleri tuğla örülü, taş duvarlı Orehim Forasteros Sinagogu, enkaz haliyle bile görenlerin ilgisini çekiyor. "Forasteros" İspanyolca'da “yabancı” anlamı... Devamı
2021-10-04 09:15:00
Şifacı annenin oğlu Albert Karmona
Sefaradlara özgü tedavi eylemi yüzyıllar içerisinde bir sanat dalı olarak gelişmiştir. Bu sanat dalına "arte de curar" (iyileştirme sanatı) adı verilmektedir. Formüller ve dualar tedavi ... Devamı
2021-07-20 20:30:00
Başkan Tunç Soyer’le üçüncü Basmane buluşması
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’le üçüncü Basmane gezisine Kervan Köprüsü’nden başladık. Geziye, Genel Sekreter Yardımcısı Ertuğrul Turgay, Başkan Danışmanı A... Devamı
2021-06-27 16:55:23
Yeni bulgular eşliğinde Politi Şarap Fabrikası'nın tarihçesi
Havra Sokağı’nda bulunan günümüzde metruk olan tarihi şaraphane binası hakkında ulaşılan yeni bulgu ve belgeleri tarihçi Dr. Siren Bora’ya sordum.
- Önce Politi Şaraphanesi, sonra... Devamı
2021-06-06 17:33:19
Eski İzmir çeşmelerinin mini envanteri
Sanat Tarihi Uzmanı Ayşegül Güngören’le birlikte kentin yukarı mahallerinde kaderine terk edilmiş İzmir çeşmelerini ziyaret ettik. Sayın Güngören, mesleki tecrübesiyle eski İzmir çe... Devamı
2021-04-18 18:51:25
Afiş tasarımında 30 yıl
İzmir sinemalarına 30 yıl boyunca afiş tasarlayan Muzaffer Çıkıkçı ile konuştum.
- Afiş yapma öykünüzle başlayalım.
... Devamı
