Toplamda 60 milyon Euro’ya mal olacak olan sistem 2011 yılında devreye girecek...

Deniz Ulaştırma Genel Müdürlüğü, 2008 yılını gemi adamı ve altyapı konusunda reform yılı ilan etmişti. Geçtiğimiz iki yıl içinde bu kapsamdaki projelerini tamamlayan Deniz Ulaştırma Genel Müdürlüğü, bugünlerde denizde 'Beyaz Resim' çizmek için kolları sıvadı. Deniz Ulaştırma Genel Müdürü Özkan Poyraz, bu resmi çizebilmek için 60 milyon Euro’luk yatırım yapacaklarını söylüyor. 'Beyaz Resim' için İzmit, Mersin, İskenderun, Dikili, Edremit ve İzmir Körfezi’ni kapsayan alanda radar sistemi kurduklarını ifade eden Poyraz, Türkiye genelinde 20’ye yakın kule kurulacağını anlatıyor. Radar sisteminin merkezinin İzmir’de olacağını belirten Poyraz, 2011 yılında devreye gireceğini belirtiyor. Özkan Poyraz, sistemle ilgili bilgi verirken şunları söylüyor: “

Radar sistemi ile artık gemi bilgi göndermese de siz radardan gönderilen paslar ile oradaki bir varlığı bileceksiniz. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Denizcilik Müsteşarlığı’nın kaynaklarını ilerde birleştirmeyi hedefliyor. İzleyemediğimiz ara bölgelerde ise Deniz Kuvvetleri’nin 'Uzun Ufuklar' ile Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın 'Sahil Güvenlik Radar Sistemi' birleştirilecek. Böylece 'Beyaz Resim' adını verdiğimiz resmi görme şansını yakalayacağız. Bu sayede kaçakçılık, yasadışı insan göçü, kaçak balıkçılık aktivitelerinden arındırılmış beyaz bir resme ulaşmayı hedefliyoruz. Sistem 2011 yılında devreye girecek. Elektronik aksamı 25 milyon Euro değerinde. Türkiye genelinde kuracağımız 20’nin üzerindeki kule yatırımı ile birlikte toplam yatırımı 60 milyon Euro’ya ulaşacak.” 

Özkan Poyraz ile 2010 yılı çalışma programları ve Türk denizcilik sektörünün dünyadaki konumu üzerine konuştuk. 

- 2008 yılını ‘Reform Yılı’ ilan etmiştiniz. Özellikle gemi adamı ve altyapı yatırımlarına yönelik çalışma başlatmıştınız. Bu projeler tamamlandı mı?

- Denizcilik MüsteÅŸarlığı’nda yeni bir yöntem uyguladık. Memur ve vatandaÅŸ iliÅŸkisinde klasik yöntemi bırakıp, bunu elektronik bir sistem üzerine oturtabilir miyiz diye baktık. UlaÅŸtırma Bakanımız Sayın Binali Yıldırım, “Gemilerin denetimini elektronik ortama taşıdınız ama bunları hep kendi teÅŸkilatınız içinde kullanıyorsunuz. VatandaÅŸ ile bunu nasıl paylaşıyorsunuz” demiÅŸti. 2008 yılı Aralık ayında e-devlet devreye alındı. Bizde aynı tarihte Denizcilik MüsteÅŸarlığı bünyesindeki 81 kalem hizmetimizi e-devlet kapsamına aldık. Para giriÅŸ ve çıkışını elektronik ortamına taşıdık ve çok baÅŸarılı olduk.  Bu 81 kalem iÅŸlemdeki ödemeler bankalar, MüsteÅŸarlık, Maliye Bakanlığı, Türksat A.Åž. arasındaki saniyelik iÅŸlemlerle gerçekleÅŸtirilebiliyor. Ä°nsanları para ile liman baÅŸkanlıklarına göndermeyelim demiÅŸtik. Bunu da yaptık. 

- Gemi adamlarına yönelik hizmetlerinizde ne gibi düzenlemeler yapıldı?

- TürkiyeÂ’de 35 bin aktif zabit ve 250 bini aÅŸkında tayfa dediÄŸimiz yeterliliklerde personel var. Bunların sınav ile belgelendirilmeye ihtiyaçları var. Uluslararası STCV dediÄŸimiz sözleÅŸme, gemi adamlarının eÄŸitim belgelendirme ve vardiya tutma esaslarını belirleyen bir standart. Türkiye buna taraf durumunda. Dolayısıyla gemi adamlarının belli dönemlerde sınava girmeleri gerekiyor. Bunları on-line ortama taşıdık. GeçtiÄŸimiz 2 Mart tarihinden itibaren geliÅŸmiÅŸ bir sistem ile Denizcilik MüsteÅŸarlığı bölge müdürlüklerinde GOS adını verdiÄŸimiz Gemi Adamları Online Sınava Sistemi devreye aldık. Böylece sınavlarda sansasyonlar ortadan kalktı. Elektronik ortamda önemli bir yol kaydettik. 

- İzmir’e özel neler yapıldı?

- Gemi Seyir SistemleriÂ’nde iyileÅŸtirme yaptık. Ä°zmit, Mersin, Ä°skenderun, Dikili, Edremit KörfeziÂ’ne kadar ve içine Ä°zmir KörfeziÂ’ni de alan aktif radar sistemi kuruyoruz.  27 Nisan 2010 tarihinde Ä°l Özel Ä°daresi konuyla ilgili olarak inÅŸaat ihalesini yaptı. Ankara olarak radarların ihalesini yapmıştık. Neticede 6 segmentte, 11 kuleden oluÅŸan inÅŸaat ve 11 kule ile birlikte onun içinde radar sistemi devreye girecek. Radar sisteminin merkezi Ä°zmirÂ’de olacak. Gemi Trafik HizmetleriÂ’ne baÄŸlı olması saÄŸlanacak. Otomatik Tanımlama Sistemi ise zaten devrede idi. Bu sistemin özelliÄŸi gemilerden bilgi gönderildiÄŸi sürece bilgi alınabiliyor. Radar sistemi ile artık gemi bilgi göndermese de radardan gönderilen paslar ile oradaki bir varlık bilinecek. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Denizcilik MüsteÅŸarlığı’nın kaynaklarını ilerde birleÅŸtirmeyi hedefliyor. Ä°zleyemediÄŸimiz ara bölgelerde ise Deniz KuvvetleriÂ’nin Uzun Ufuklar ile Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın Sahil Güvenlik Radar Sistemi birleÅŸtirilecek. Böylece 'Beyaz Resim' adını verdiÄŸimiz resmi görme ÅŸansını yakalayacağız. Bu sayede kaçakçılık, yasadışı insan göçü, kaçak balıkçılık aktivitelerinden arındırılmış beyaz bir resme ulaÅŸmayı hedefliyoruz.

- Proje ne zaman tamamlanacak ve ne kadara mal olacak?

- 2011 yılında sistem devreye girecek. İnşaat çalışmalarını ise 2010 yılı içerisinde bitirmiş olacağız. Maliyet anlamında baktığımızda elektronik aksamı 25 milyon Euro değerinde. Türkiye genelinde kuracağımız 20’inin üzerindeki kule yatırımı ile birlikte toplam yatırımı 60 milyon Euro’ya ulaşacak. İzmir, İzmit ve İskenderun körfezlerindeki projelerde Liman Bilgi Yönetimi Sistemi’ni devreye alıyoruz. Bununla da amacımız; bir gemi Türk karasularında ya da uluslararası sularda iken ilgili bütün paydaşların bu bilgilerden yararlanabilmesi.

- 2010 yılı çalışma programınızda neler var?

- Uluslararası iÅŸler ön planda. Temelinde Karadeniz ve AB ile iliÅŸkilerde deniz trafiÄŸinin izlenmesi konusunda ortak havuz oluÅŸturulması, Paris Memorandumu kapsamında Beyaz ListeÂ’deki yerimizin üst seviyelere çıkarılarak korunması yer alıyor. KaradenizÂ’de de bir MemorandumÂ’a tabiyiz. Türkiye Karadeniz açısından olmazsa ise olmaz bir devlet durumunda. Buradaki ülkelerin birbirleriyle sorunları var. Ancak Türkiye sorunlu olmadıkları tek ülke... Bu yılı KaradenizÂ’deki stratejik yaklaşımlarımıza ayırdık. Özellikle KaradenizÂ’deki ortak deniz resminin tespit edilmesi için çalışma baÅŸlatılıyor. Karadeniz Memorandumu 10. yaşını kutluyor ve bunu yaÅŸatmak için etkin çalışma sürecindeyiz.  Avrupa Deniz GüvenliÄŸi Ajansı’nın yapmış olduÄŸu teknik projeler var. Bu projelerin birçoÄŸuna adapte olamamak durumuna düşüyorduk. Avrupa BirliÄŸi bize esneklik göstermeye baÅŸladı. Dolayısıyla AB ile birlikte özellikle teknik deniz resmine iliÅŸkin entegrasyonu saÄŸlamak için tedrici adımlar atma gayreti içinde olacağız. 

- AB uyum sürecinde denizcilik sektörünün geldiği noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz?

- UlaÅŸtırma içinde denizcilik sektörü AB ilerleme raporlarına göre ABÂ’ye en fazla uyum gösteren sektör durumunda. Sebebi de 2005 yılından itibaren Ä°spanya ile birlikte yürüttüğümüz eÅŸleÅŸme projesi idi. Bu proje ile gemi denetim rejiminden baÅŸlayın, limanlardaki emniyet tedbirlerine kadar birçok konu kendi içinde irdelendi.  Bu kapsamda müktesebatı hususunda da çok büyük adımlar atıldı. 200Â’e yakın yönetmeliÄŸimiz var. Ancak burada eksik olan konumuz Uluslar Arası Denizcilik Örgütü (IMO) çalışmaları idi. Türkiye, IMOÂ’nun bugüne kadar Gönüllü Taraf Devlet DenetimiÂ’ne uymamış ülkelerden birisi olarak görülüyor. Ancak Bakanımız radikal bir karar aldı ve Aralık ayında IMO Genel SekreterliÄŸiÂ’ne yazı gönderildi. TürkiyeÂ’nin uluslar arası denizcilik ile ilgili uluslararası sözleÅŸmelere uyumluluÄŸunun bir röntgeninin çekilmesi için baÅŸvuru yaptı. 2015Â’ten itibaren bu olmak zorunda idi. Ancak biz bunu daha önce yaptık. Ev ödevimizi daha önce yapıyoruz. IMO denetimleri açısından da Denizcilik Stratejimiz hazırlanıyor.