9 Eylül kolay kazanılmadı 2009-09-09 00:00:00
9 Eylül kolay kazanılmadı
Yazar: Orhan Beşikçi
9 Eylül öncesi Anadolu’daki bütün şehir kasaba ve köyler perişan vaziyetteydi. İmparatorluk şehri İstanbul da borç paralarla saraylar ve görkemli binalar yapılırken Anadolu insanı açlıktan, hastalıktan özellikle sıtma ve frengiden kırılıp yok oluyordu.
Vergi ve asker almasını bilen saltanat, çilekeş Türk insanını asırlardır yoksulluğu ve dertleriyle baş başa bırakmıştı. Benim kuşağım dahil, önceki kuşakların yolda buldukları bir parça ekmeği öpüp de başlarına koymalarının nedeni açlık çekmiş bir ulusun ekmeğin değerini bilmesiydi.
Kurtuluş mücadelesi veren, ümmet olmaktan kurtulup ulus olmayı hedeflemiş toplumun yaşadığı onca zorluğa rağmen dik durmayı başarması, Ulus menfaati için dahi olsa her yolu mubah görmemeleri, Türk insanı için hayranlık duyulacak gurur verici bir olaydır.
Mustafa Kemal ve arkadaşları Sivas’tan Ankara’ya giderken para sıkıntısı çekerler. Muhasebe işlerine bakan Mazhar Müfit Kansu’ya Mustafa Kemal: “Hazırlık nasıl?” diye sorar. Kansu, “Ne hazırlığı, para nerede? Bulduğum çareleri kabul etmiyorsunuz” diye karşılık verir.
Bankalar, reji ve diğer kaynaklardan borç alınmasına sürekli karşı çıkan Mustafa Kemal arkadaşlarına şu konuşmayı yapar.
"Mühim meseleler isyanlar şunlarla bunlarla uğraştık kararlar verdik, ama emin olun ki bu kadar sıkıldığım olmadı. Ankara’ya gideceğiz, köhne lastikleri parça parça bu kışta binilmesi imkansız olan otomobillere razı oluyoruz. Fakat benzin, lastik, para bulamıyoruz."
Mazhar Müfit Kansu: Amerikan mektebinde (o yıllarda da Anadolu’da birçok şehirde Amerikan mektepleri vardı) benzin, lastik çok. Geçenlerde okul müdiresi mis cenapları mektebi gezdirirken ambarlarında gördüm. On çiften fazla lastik, belki de 20 - 30 teneke benzin vardı.
Mustafa Kemal: Bundan bize ne?
Mazhar Müfit Kansu: Parasını verir satın alırız, parasını vermezsek borç alır sonra Ankara’dan göndeririz
Mustafa Kemal: Evvela para bul, sonra ahbabın olan mis cenaplarına gider lüzumu kadar lastik ve benzin satmasını görüşürsün. Öyle Ankara’dan göndeririz demek falan olmaz.
O yıllarda ekmekçiye dahi verecek paraları olmadığını söyleyen, kış mevsiminde olmasına rağmen giydiği kürkü satmak zorunda kalan Mazhar Müfit Kansu hatıralarında, kendilerine para yardımı yapan Müftü Rıfat Efendi'ye sigara, şeker olmadığı için kahve dahi ikram edemediklerini hemen her gün yemekte çorba ve bulgur pilavı yediklerini anlatır.
Var olma mücadelesi veren bir ulusun yeniden dirilişinin temelinde temiz, doğru, gözü tok inançlı insanların kararlılığı yatmaktadır.
Yalancı pehlivanlığı, “dışarıdan borç para bulduk” diye göbek atmayı, Cumhuriyet düşmanlığını, ülke kaynaklarlarını peşkeş çekmeyi, bütün hamlıkları bir kenara bırakıp dokuz Eylül’ün ruhunda yatan değerlerimize yeniden sarılmak zorundayız.
İzmir’in işgalinde beyaz giysili Rum kızları tarafından çiçeklerle karşılanan işgal güçlerini içine sindiremeyen atalarımızın işgalcilere karşı verdiği kurtuluş mücadelesinin zaferi elbette ki her yerde bayram olarak kutlanacaktır. İzmir’in en büyük bayramı 9 Eylül’dür.
9 Eylül’ler kolay kazanılmadı. İzmir’in her köşesinde 9 Eylül’den kalma hatıralar vardır.
Vergi ve asker almasını bilen saltanat, çilekeş Türk insanını asırlardır yoksulluğu ve dertleriyle baş başa bırakmıştı. Benim kuşağım dahil, önceki kuşakların yolda buldukları bir parça ekmeği öpüp de başlarına koymalarının nedeni açlık çekmiş bir ulusun ekmeğin değerini bilmesiydi.
Kurtuluş mücadelesi veren, ümmet olmaktan kurtulup ulus olmayı hedeflemiş toplumun yaşadığı onca zorluğa rağmen dik durmayı başarması, Ulus menfaati için dahi olsa her yolu mubah görmemeleri, Türk insanı için hayranlık duyulacak gurur verici bir olaydır.
Mustafa Kemal ve arkadaşları Sivas’tan Ankara’ya giderken para sıkıntısı çekerler. Muhasebe işlerine bakan Mazhar Müfit Kansu’ya Mustafa Kemal: “Hazırlık nasıl?” diye sorar. Kansu, “Ne hazırlığı, para nerede? Bulduğum çareleri kabul etmiyorsunuz” diye karşılık verir.
Bankalar, reji ve diğer kaynaklardan borç alınmasına sürekli karşı çıkan Mustafa Kemal arkadaşlarına şu konuşmayı yapar.
"Mühim meseleler isyanlar şunlarla bunlarla uğraştık kararlar verdik, ama emin olun ki bu kadar sıkıldığım olmadı. Ankara’ya gideceğiz, köhne lastikleri parça parça bu kışta binilmesi imkansız olan otomobillere razı oluyoruz. Fakat benzin, lastik, para bulamıyoruz."
Mazhar Müfit Kansu: Amerikan mektebinde (o yıllarda da Anadolu’da birçok şehirde Amerikan mektepleri vardı) benzin, lastik çok. Geçenlerde okul müdiresi mis cenapları mektebi gezdirirken ambarlarında gördüm. On çiften fazla lastik, belki de 20 - 30 teneke benzin vardı.
Mustafa Kemal: Bundan bize ne?
Mazhar Müfit Kansu: Parasını verir satın alırız, parasını vermezsek borç alır sonra Ankara’dan göndeririz
Mustafa Kemal: Evvela para bul, sonra ahbabın olan mis cenaplarına gider lüzumu kadar lastik ve benzin satmasını görüşürsün. Öyle Ankara’dan göndeririz demek falan olmaz.
O yıllarda ekmekçiye dahi verecek paraları olmadığını söyleyen, kış mevsiminde olmasına rağmen giydiği kürkü satmak zorunda kalan Mazhar Müfit Kansu hatıralarında, kendilerine para yardımı yapan Müftü Rıfat Efendi'ye sigara, şeker olmadığı için kahve dahi ikram edemediklerini hemen her gün yemekte çorba ve bulgur pilavı yediklerini anlatır.
Var olma mücadelesi veren bir ulusun yeniden dirilişinin temelinde temiz, doğru, gözü tok inançlı insanların kararlılığı yatmaktadır.
Yalancı pehlivanlığı, “dışarıdan borç para bulduk” diye göbek atmayı, Cumhuriyet düşmanlığını, ülke kaynaklarlarını peşkeş çekmeyi, bütün hamlıkları bir kenara bırakıp dokuz Eylül’ün ruhunda yatan değerlerimize yeniden sarılmak zorundayız.
İzmir’in işgalinde beyaz giysili Rum kızları tarafından çiçeklerle karşılanan işgal güçlerini içine sindiremeyen atalarımızın işgalcilere karşı verdiği kurtuluş mücadelesinin zaferi elbette ki her yerde bayram olarak kutlanacaktır. İzmir’in en büyük bayramı 9 Eylül’dür.
9 Eylül’ler kolay kazanılmadı. İzmir’in her köşesinde 9 Eylül’den kalma hatıralar vardır.
2024-05-21 16:52:20
Basmane bölgesinde bir tarihi katman
Basmane Garı’nın kuzey doğusunda Ermeni ve Rum mahallelerinin sınırında bulunan, eski bir yapıdan kalma duvarın temellerinde Roma ya da Erken Bizans Dönemi blok taşları görülmektedir. ... Devamı
2023-06-14 22:48:22
Mimar Necmeddin Emre'nin Kokluca'da annesi için mezar tasarımı
Cumhuriyet döneminde gömüye açılan Kokluca Mezarlığı’nı ziyaret ederseniz günümüzün modern mezarları arasında, sayısı çok fazla olmasa da Osmanlı dönemine ait mezar ve mezar ta... Devamı
2022-12-13 15:00:00
Gazozhanesi olan sinema
Sinema afişlerinin asılı olduğu araçlarla sokak aralarında megafonla yapılan anonsları anımsayanlar olacaktır. Sevilen artistlerin rol aldığı filmleri semt sinemalarında çiğdem çitle... Devamı
2022-06-15 22:00:00
Sinagog avlusunda at nalları
Çatısı göçmüş, pencere kemerleri tuğla örülü, taş duvarlı Orehim Forasteros Sinagogu, enkaz haliyle bile görenlerin ilgisini çekiyor. "Forasteros" İspanyolca'da “yabancı” anlamı... Devamı
2021-10-04 09:15:00
Şifacı annenin oğlu Albert Karmona
Sefaradlara özgü tedavi eylemi yüzyıllar içerisinde bir sanat dalı olarak gelişmiştir. Bu sanat dalına "arte de curar" (iyileştirme sanatı) adı verilmektedir. Formüller ve dualar tedavi ... Devamı
2021-07-20 20:30:00
Başkan Tunç Soyer’le üçüncü Basmane buluşması
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’le üçüncü Basmane gezisine Kervan Köprüsü’nden başladık. Geziye, Genel Sekreter Yardımcısı Ertuğrul Turgay, Başkan Danışmanı A... Devamı
2021-06-27 16:55:23
Yeni bulgular eşliğinde Politi Şarap Fabrikası'nın tarihçesi
Havra Sokağı’nda bulunan günümüzde metruk olan tarihi şaraphane binası hakkında ulaşılan yeni bulgu ve belgeleri tarihçi Dr. Siren Bora’ya sordum.
- Önce Politi Şaraphanesi, sonra... Devamı
2021-06-06 17:33:19
Eski İzmir çeşmelerinin mini envanteri
Sanat Tarihi Uzmanı Ayşegül Güngören’le birlikte kentin yukarı mahallerinde kaderine terk edilmiş İzmir çeşmelerini ziyaret ettik. Sayın Güngören, mesleki tecrübesiyle eski İzmir çe... Devamı
2021-04-18 18:51:25
Afiş tasarımında 30 yıl
İzmir sinemalarına 30 yıl boyunca afiş tasarlayan Muzaffer Çıkıkçı ile konuştum.
- Afiş yapma öykünüzle başlayalım.
... Devamı
