Gizemini koruyan tarih
Yazar: Orhan Beşikçi
İyi ki Konak Meydanı'nda Yalı Camisi ve Saat Kulemiz var, ya olmasaydı? Sarıkışla'yı yıkanlara "Kışlanın muhteşem mermer havuzunu yerinde bıraksaydınız" demek anlamsız... Tarih kırıcıları her devirde kırma ve yok etme görevlerini ifa etmişler.
İzmir, tarihi değerlerini koruma bilincinden yoksun yaşadı. Koruma bilincinden uzak yaşamayı seçtiğimiz için, elimizde kalanları süratle yok ediyoruz. Müzeler ve ören yerleri sinek avlamaya devam ediyor...
Aracına bindiğim Urlalı şoföre önünden geçtiğimiz Klazomenai kazılarını sordum. Yaşı geçkin şoförün "Yunan'ın taşı için yıllardır buraları kazıyorlar, sit, mit yaptılar, git bak, taştan başka bir b.k göremezsin" demesi garibime gitmedi... "Yunan'ın taşı" dediği yer, Ege köylüsünün halen aynı yöntemi kullanarak zeytinden yağ çıkardığı, tarihi binlerce yıl öncesine uzayan eski yerleşim bölgesiydi. Karantina adasına giden eski yolu inşa edenler de onlardı.
Urla'nın köylüğünden gelmiş, şehirde ticari araç kullanan, bu toprakların insanı olmasına rağmen yaşadığı yörenin zenginliklerinin farkına varamayan sadece bu şoför amca değildi. Konuştuğum Urlalı diş doktoru da Klazomenai hakkında hiçbir şey bilmiyordu. Kaç kişi merak edip Urla'da yol üstünde bulunan, Prof Güven Bakır'ın emeği ve gayretiyle ortaya çıkan 2500 yıllık zeytinyağı işliğini görmeye gitti?
Kadifekale eteklerinde antik tiyatronun yakınlarında eski bir evin yıkılmasıyla kesme taşlardan yapılmış Kemerli kapı girişi ortaya çıktı. Kadifekale ve antik tiyatro ile irtibatlı olduğu bilinen bu dehliz kapısının bulunduğu eski eve mahalle sakinleri "mağaralı ev "adını takmışlardı. Binlerce yıl öncesi yapılmış bu tür yapılar gizemlerini halen korumaya devam ediyor. Muhtemelen üzerine yeni bir ev inşa edilecek olan kemerli dehliz girişinin fotoğrafını dikkatle incelerseniz, yavaş yavaş kırıldığını göreceksiniz. İzmir deyince mangalda kül bırakmayanlar, neredesiniz?...