Aziz Kocaoğlu, hava kirliği rakamları tartışmasından, meclis üyelerinin topluca gideceği 8 günlük Tayland gezisine kadar, merak edilenlere yanıt verdi.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, gündemdeki konuları Milliyet Ege'ye değerlendirdi. Kocaoğlu, Doğan Gazetecilik Ege Bölgesi Yayın Koordinatörü Münir Koçaslan'nın, tartışılan Tayland gezisinden, EXPO'ya, hava kirliliğinden, metroya Kültürpark'taki yerlatı otoparkından, ulaşımı rahatlatacak çözümlere kadar çeşitli konulardaki merak edilen sorularını yanıtladı. Kocaoğlu, ulaşımdaki "devrim niteleğindeki" projelerin 2008 baharında tamamlanacağını söyledi.

Gözler çarşambada

* Sayın Başkan, 2007'yi ama önce EXPO'yu konuşmak istiyorum. Sizin de yer aldığınız Yönlendirme Kurulu'nun seçeceği bir Yürütme Kurulu olacak. Burada, UNIVERSIADE'deki 'Taha Aksoy' (AKP'nin büyükşehir şehir belediye başkan adayı) gibi bir koordinatör isim olacak mı?

- 10 Ocak'ta Dışişleri Bakanımızın başkanlığında, 18 kişilik Yönlendirme Kurulu toplantısı yapılacak, Ankara'da. Burada EXPO ve Şubat 2008'e kadar yapılacak bütün çalışmalar masaya yatırılacak. Bir Yürütme Kurulu seçilecek. Devlet kademeleri, başta Dışişleri Bakanlığı olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşların, işadamlarımızın, sivil toplum örgütlerinin neler yapması gerektiği konusunda genel bir çerçeve çizilecek. Sanıyorum bir program taslağı oluşacak. Görev bölümü yapılacak. Bütçe belirlenecek ve bu istikamette ilerleyeceğiz.

EXPO'nun sahibi Büyükşehir

* Sizin bir talebiniz olacak mı?

- Bu tür organizasyonların sahibi yerel yönetimlerdir, mutlaka hükümetle, devlet kurumlarıyla beraber götürür. Sivil toplum örgütleri de buna destek verir. İşin çatısı budur. Bu şekilde yapılır. Tıpatıp örtüşen UNIVERSIADE da böyle olmuştur. Mehmet Ali Şahin'in başkanlığındaki düzenleme kurulunda kararlar alınmıştır. İcra Kurulu uygulamıştır. İnşaat ve organizasyon aşamasında hükümetin önerisi ve bizim de kabulümüzle Taha Aksoy görevlendirilmiştir. Birlikte çalışarak UNIVERSIADE'ı şehrimize en yakışır şekilde, en iyi organizasyon olacak şekilde gerçekleştirdik. Burada İzmir halkının çok büyük bir desteği vardır. Coşkuyu onlar katmıştır. O coşkuyla EXPO'ya aday olduk.

* EXPO'da da UNIVERSIADE'de olduğu gibi, AKP'lilerle CHP'liler arasında, oy hesabı kaygıyla 'bu işi biz yaptık" tartışması çıkar mı?

- Benim CHP'li olmam hükümetin de AKP'den olması bu tür organizasyonlarda, hiç bir abnlam ifade etmez, etmiyor da. Biz görevimizi yaptığımız müddetçe, hükümet buna destek olduğu müddetçe biz kamu görevi görüyoruz. Bugün sayın dışişleri bakanımız milletvekili ama aynı zamanda dışişleri bakanı. Tükiye'nin dış politikasını belirliyor. Belediye başkanlığı kamu görevidir. Bu kentin parasını kullanıyor. Burada siyaset olmaz, iş olur, projeler olur. İzmir Büyükşehir belediyesi yol haritasını çizmiştir. Stratejik planını yapmıştır ve bu plan Türkiye'de 81 ilde en başarılı stratejik plan seçilmiştir. Yolumuza devam ediyoruz. Böyle bir şey olmaz.

Siyasetçi rant çıkarmak ister

* Ama oldu. Siyaset Meydanı'nda, AKP'liler çıktı, 'Biz olmasaydık, belediye UNIVEDSIADE'ı yapamazdı' dedi. Şimdi EXPO'yu da sizin hükümete 'ihale' ettiğiniz, devrettiğiniz konusunda bir yaklaşım var.

- Bakın, milletvekili siyasetçidir. İl başkanı, ilçe başkanı siyasetçidir. Ama bizi bağlayacak olan hükümetin duruşudur, belediyenin duruşudur. Siyasetçiler tabii ki bundan siyasi rant çıkarmak isteyecektir. Milletvekilleri konuşacaktır, il başkanları konuşacaktır. Bu siyasetin doğasında var. Ama görevde olanlar, kamu görevi yürütenler, ister belediye başkanı olsun ister hükümet üyesi olsun bu işe siyaseti karıştırmazlar. Karıştırılmıyorlar da, işler de tıkır tıkır gidiyor.

EXPO'nun yeri deÄŸiÅŸebilir

* Abdullah Gül, 'EXPO'nun yapılacağı yer için, ne belediye başkanını ne ben, ne başkası karar veremez. Bu teknik bir konudur. Oluşturulacak kurul karar verecek' diyor. Siz Urla'yı seçtiniz. Bakanın görüşlerine katılır mısınız?

- Evet, kimse tek başına karar veremez. Aynı şeyi şöylüyoruz zaten. Bu konuda karar verecek olan teknik adamlardır. Muhtemel yerlerin artısını eksisini getirecekler en sonunda Yönlendirme Kurulu'nun önüne koyacaklar. Burada yerin yapılabilirliği, EXPO'yu almadaki avantajları, özel mülkiyetse kamulaştırma giderleri, hukuki problemleri, bunların yasal çerçevede aşılıp aşılamayacağı ciddi şekilde masaya yatırılacak. Ondan sonra yer belirlenecek. Başından beri de ben bunu söylüyorum. Master plan çalışması yaparken, EXPO adayı olmuş bir kent olarak yerini belirlememiz gerekirdi. Biz de yasanın verdiği yetki çerçevesinde sorunsuz, kamulaştırmasız, deniz kıyısında bir yerin (Urla) planını yaptık. Rezerv bir alan ayırdık.

* Orası uygun görülmezse...

- Neresi uygunsa orası olacak. Onun problemlerini önce Yönlendirme Kurulu(na, dışişleri bakanımıza aktaracağız o da diğer bakanlara aktaracak, işin mali boyutu çıkacak. Nihayetinde hükümetin bütçesinden bu çıkacağı için, oturup hep beraber karar vereceğiz. Doğrusu da budur. Bakan da aynı şeyi söylüyor.

Tayland yanlış algılandı

* Belediyenin, meclis üyelerini Tayland'a götürme kararı tartışma yarattı, 'Siyasi rüşvet, sus payı' diyenler oldu.

- Bunların hepsi yanlış algılanıyor. Hiç birimizin hakkı yok böycle bir şey yapmaya. Biz 2.5 seneyi bitirdik görevimizde. Meclis üyelerini bu güne kadar yurt dışına göndermedik. Gerek olmadı. Gövde gösterisi yapalım diye, Lobi çalışmaları yapalım diye, 19 Aralık'ta BIE Genel Kurulu'na (Paris'e) meclis üyelerimizin bir kısmını götürmeyi kararlaştırdık. Buna karar verdik. Bütün arkadaşlarımızın konuyla ilgili Dışişleri Bakanlığı'ndaki haberi var. Sonra BIE yetkililerince, Genel Kurulu'nun yapılacağı salonun müsait olmadığını, ancak 50 kişi civarında izleyici alabileceği belirtilince, biz bunu daralttık. Tayland'daki çiçek EXPO'suna gitmeyi de daha önce planlamıştık. Türk günü yapılacak. Türk Günü'ne kalabalık bir heyetle katılıp, bir gövde gösterisi yapıp, katılan 30 EXPO üyesi ülkeye sesimizi duyurmak istedik.

Lisan bilmek ÅŸart deÄŸil

* Sesimizi duyurmak deyince, yabancı dil bilmeyen meclis üyeleri nasıl iletişim kuracak?

- Bunun için illa lisan bilmek şart değil. Tercüman vardır. Her türlü derdinizi anlatırsınız.

* Peki bu işin maliyeti ne kadar. Kişi başı 5 bin dolar mı?

- Türk Hava Yolları'ndan özel uçak kiraladık. Bir organizasyon yapılıyor. Sonunda hesap bağlanacak ne olduğu çıkacak ortaya.

Daha 98 ülkeye gideceğiz

* Tayland'dan sonra bitecek mi yurt dışı temaslarımız?

Daha yeni başlıyor. 98 ülkeye (EXPO'yu hangi şehrin düzenleyeceğine karar veren delgelerin olduğu Uluslarası Sergiler Bürosu'na üye ülkeler) bu sene içerisinde, hatta benim düşüncem, haziran ayına kadar veya haziran ayının sonuna kadar gideceğiz. İzmir'den ağırlıklı olmak üzere, bu kentin meclis üyesi, bu kentin gazetecisiyle, bu kenten ticaret odasıyla, sanayi odası temsilcisiyle, bu kentin işadadamıyla, bu kentin öğretim üyesiyle heyetler oluşturup 98 ülkede temaslarda bulunup, oranın temsilcileriyle, konsolosların, büyükelçilerin yönlendirmesi ile lobi çalışması yapacağız. Haziran sonuna da, yaz mevsiminde bu insanları eşleriyle beraber İzmir'e davet edip tanıtmamız gerekiyor. Yani ilk 6 ay bizim ziyaretlerimiz ve tanıtımımız, ikinci 6 ayı da, yani İzmir'in en güzel olduğu dönemde de, fuarın açık olduğu dönemde ağırlamak. İzmir Enternasyonal Fuar'nın sonusu da EXPO'da olduğu gibi sağlık... Yani EXPO'ya doğru bir yürüyüş var. Bütün sağlıkçılar, konunun üzmanları, sağlıklı beslenmeye varıncaya kadar burada alt başlıklar altında sağlık konusunu inceleyeceğiz. O da bir tanıtımdır. Bu arada yerimizi belirleyeceğiz. Sonra tam teşekküllü olarak gidip projemizi sunacağız. Bu arada Cumhurbaşkanı, başbakan, dış işleri bakanı ve bütün bakanlarımız uluslararası iş yapan iş adamlarımız, ticaret odalarımız, sanayi odalarımız herkes bu işe koşullanacak lobi çalışmaları yapacak ve ipi göğüsleyeceğiz.

Kirliliği bacadan mı ölçeceğiz?

* Hava kirliliği de bir başka tartışma... Belediyenin verdiği rakamlara göre kirlilik yok. Ama aldığımız nefes, gözümüzün gördüğü durum farklı... Bu farkın nedeni, ölçüm cihazlarının Kultürpark'a, Hasanağa Bahçesi'ne, Bornova'daki üniversite kampüsüne, Karşıyaka'daki orman fidanlığına konulması mı?

- İzmir'de hava durgun olduğu zaman, geçmişten bu tarafa basınç hareketlerinden dolayı yoğun sis ve kirlilik, her kentte olduğu gibi yaşanıyor. İzmir bu konuda çok şanslı. Senede en fazla 8-10 gün yaşıyor bunu. Bunun çaresi doğalgaz, jeotermal... Devreye sokuyoruz. Ölçüm cihazlarımı da şartnameylerde, belirtilen yerle ilgili prosedüre göre koyuyoruz. Evin çatısına çıkacaksın, kalorifer bacasının yanına ölçüm cihazını koyacaksın diye bir şey yok. Kentin uygun yerlerine konur. "Lozan Meydanı kirli, fuarın içi temiz..." Bu mümkün mü sizce? Kamu alanları tercih edilmiş, uygun yerlere konmuş bu cihazlar.

Belediye halkı kandırır mı?

* Ama fuarda kimse oturmuyor, yaşamıyor. Soba yanmıyor, araç geçmiyor, egzoz kirliliği yok...

- Fuar bu kentin merkezidir. Başka yerlere de konulucaksa, bunun reçetesini versinler bize oralara koyalım.

* Halk, "Benim gırtlağım yanıyor. Çok keskin bir koku var. Gözümüzle de görüyoruz. "Belediye hava temiz deyip tedbir almıyor mu?" diyor...

- Ben insanların böyle düşündüklerine inanmıyorum. Belediye bu kentin belediyesi. Belediyede çalışan 12 bin kişinin ailesi, bu kentin çeşitli semtlerinde yaşıyor. Her sokakta bir belediye mensubu var. Kentin belediyesi kenti kandırır mı?

Yeşili koruyoruz, tepki alıyoruz

* Fuardan söz açıldı. Kültürpark'a yeraltı otoparkı yapılıyordu. Mahkeme durdurma kararı verdi. Yasal süre 30 gün içinde uygulayacak mısınız?

- Tabii ki uygulayacağız. Biz yasalara saygılıyız. Şantiyede tehkiyeye yol açmayacak şekilde, tedbirler alınınca karar uygulanır. Burada biz şimdi yerlatı otoparkına karşı çıkan meslek odalanrının mensuplarına da anlattık, bilgilendirdik. Başlangıçta biz dünyada bir çok örneği olan parkın altına, kentin altına otopark yapılmasının, olay olacağını malesef algılayamadık! Herkes bizi mazur görsün! Hiç bir ağaca, dokuya zarar vermiyoruz. Tepki alıyoruz. Dünyada birçok örneği var. Fuarda sadece 4 ağaç torbaya alınacak, zarar görmesin diye.. Kesilen ağaç yok.

* Yani doğal doku zarar görmeyecek...

Konuyla ilgili 3-4 defa toplantı yaptık. Zemin suyunu etkilemediğini gördük. Bu işin bir mahsuru yok. Bugün de yok, yarın da olmayacak. Ama biz tabii ki yargının verdiği karara saygılıyız ve çalışmaları durduracağız. Fakat burada çok enteresan bir şey var. Şu anda fuar günde 3 binle 4 bin araç arasıntdaki araç sirkülasyonla park olarak kullanılıyor. Başka alternatif göstermeden burayı iptal edemiyoruz. Asıl onlar girip çıkarken hem yayaları hem ağaçları rahatsız ediyor. İzmir Sanat var, dolup taşıyor. İsmet İnönü Sanat Merkezi var. İnsanlar oraya geliyorlar. Fuarın ihtiyacını karşılayacak bir otopark yapıyoruz. Bunu saatlik vereceğiz. Kimseyi abone yapmayacağız. Protokol araçları dahil olmak üzere araç sokmayacağız. Tam tersi oradaki trafiği azaltacağız. Yeraltı otoparkı çevreci bir projedir. Bunu yapmayınn derlerse tabii ki yapmayız.

Metro 2008 baharında

* 15-16 ay önce sizinle İzmir tariğinde bir gezinti yapmıştık.. Durum her geçen gün daha da ağırlaşıyor. Geçen yıl 67 bin araç trafiğe çıkmış. 2007 Mayısı'nda, sizin açıkladığınız gibi Üçyol-Üçkuyular Metrosu biter diye bekliyorduk. Aksiliğe uğradı. Metro ne olacak?

- Haziran 2004'te göreve geldim. Elimizde Üçyol-Üçkuyular'in 10 senedir bekleyen projesi vardı. Bunun hemen ihalesine çıktık. Şanssızlık yaşadık. En fazla bir üzüldük. Şimdi telafi ediyoruz. Ocak ayı içerisinde ihale yapacağız. Maliyette artış oylmayacak. O zaman da yaklaşık fiyatı belli idi, bugün de öyle. Tek bir ihale olacak. İş parça parça verilmeyecek. Bir aksilik olmazsa, 2008'in baharında bitecek.

* AliaÄŸa-Menderes metrosu ne durumda?

550 bin kişiyi taşıyacak projeyi hayata geçiriyoruz. İzmir'de, ulaşım da devrimdir. Aliağa-Menderes projesi 2008 Mart ayında bitmesi planlanıyor. Şu anda Yenişehir'de, İnkilap'ta, Gediz'de alt üst geçit yapıyoruz, Banliyö hattının kesintisiz yürümesi için.

* Gaziemir ve Çiğli'ye, araç geçişi için alt geçitler yapılacaktı...

Çevre yolundan sonra kuzeye güneye ulaşımı nasıl aktarabiliriz onun hesabını yapıyoruz. Bu konudaki plan değişikliği pazartesi günü Büyükşehir Meclisi'ne gelecek. İki alt geçit Gaziemir'e, Çiğli Anadolu Caddesi'nde dört alt geçit, bir viyadük olacak...

* Hepsi alt geçit değil miydi?

Şemikler'dekinde problem çıktı. İki tane büyük kanal borusu geçiyor oradan.

* Peki yeraltı haritası yok mu, bürokratlar bunu bilmiyor muydu? Daha önce uyarmadılar mı?

Biliyoruz elbette, Teknik ekibibimiz çalıştı. Şimdi de çalışıyor. Çözeceğiz. İhalelere önümüzdeki günlerde çıkacağız. İhalelerden sorda alt geçitler 8-10 ayda biter.